Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 11 September 2010.

Foto: Tjalling Roosjen

Amersfoort, Nederland (Utrecht) - Oud-Gereformeerde Gemeente, Muurhuizen (Trapkerkje)
Gemeente: Amersfoort
Adres: Muurhuizen 53, 3811 ED, Amersfoort

Beschrijving nr.: 1002157.

Gebouwd door: Hermanus Knipscheer (II) (1872)
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas en diverse onderdelen uit ca. 1780 van Johannes Engelbert Hageman

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
ca. 1780 Johannes Engelbert Hageman  nieuwbouw
1872 Hermanus Knipscheer (II)  nieuwbouw in bestaande kas
1974 J.J. Elbertse & Zn.  diverse werkzaamheden
2006 Van Rossum Orgelbouw  restauratie

  • In de kerk van de Oud-Gereformeerde Gemeente in Amersfoort staat een historisch kabinetorgel. Lange tijd is aangenomen dat het door Vool gebouwd was, waarschijnlijk rond 1780. Bij de restauratie van 2006 werd duidelijk dat het orgel is gebouwd door de firma H. Knipscheer uit Amsterdam in 1872. De kas, registerknoppen en enig pijpwerk zijn ouder. Deze zijn vervaardigd door J.E. Hageman rond 1780. Het pijpwerk dat Knipscheer zelf vervaardigde werd ook gemaakt met gebruik van oude materiaal.
  • Het instrument werd in 1872 gebouwd voor Gerrit van de Lagemaat uit Leusden, die het plaatste in zijn schuur waar kerkdiensten werden gehouden door afgescheiden gemeenteleden. Het orgel is in 1879 verkocht aan de vrije gereformeerde gemeente te Amersfoort. Het werd op een kleine galerij geplaatst. De deuren werden verwijderd en op het orgel gelegd. De firma Elbertse reviseerde het orgel in 1974. Zij plaatsten een Subbas naast het orgel.
  • Het orgel is in 2001 buiten gebruik gesteld, omdat het in onbespeelbare staat verkeerde. In de kerk werd tijdelijk een electronisch orgel geplaatst. In 2006 is het orgel door J.C. van Rossum gerestaureerd onder advies van Dirk Bakker. De restauratie door Van Rossum heeft het orgel teruggebracht in de toestand van 1872. Ook de kas is geheel gerestaureerd, de deuren zijn weer opgehangen en het orgel is op de vloer van de kerk geplaatst. Op 20 december 2006 is het orgel weer in gebruik genomen.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1872LeusdenGerrit van de Lagemaat, schuur
1879AmersfoortVrije Gereformeerde Gemeente

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal9
Totaal aantal stemmen9
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 436 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk54 mm

Dispositie
Manuaal (C-f'''): Prestant 8' (B/D), Holpijp 8' (B/D), Salicionaal 8' (discant), Prestant 4' (B/D), Fluit 4' (B/D), Quint 3' (B/D), Octaaf 2' (B/D), Terts 1 3/5' (B/D), Vox Humana 8' (B/D).
Speelhulpen: Tremulant, Ventiel.

Literatuur
  • Het Nederlandse huisorgel in de 17de en 18de eeuw / Arend Jan Gierveld. - [Utrecht] : Vereniging voor Nederlandse muziekgeschiedenis, 1977. - (Muziekhistorische monografieën; 6).
  • Utrechts orgellandschap / Bert Wisgerhof. - Amersfoort: J.C. Willemsen, 1979.
  • Het historische orgel in Nederland 1769 - 1790 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 3).
  • Overzichtscatalogus Amersfoort Orgelstad / Jan Schuring. - In: Amersfoort Magazine Special Open Monumentendag, Jrg. 5, Nr. 4, September 2002.
  • Restauratie Knipscheerorgel Amersfoort voltooid / Gert de Looze. - In: Reformatorisch Dagblad, maandag 18 december 2006.
  • Een groot kabinetorgel in een klein kerkje : Over de restauratie van het orgel in de Oud-Gereformeerde Gemeente in Ned. te Amersfoort / Dik Bakker. - Amersfoort : Oud-Gereformeerde Gemeente, [2006].
  • Orgelbouwnieuws : Amersfoort, kerkgebouw van de Oud Gereformeerde Gemeente in Nederland / Cees van der Poel [red.]. - In: De Orgelkrant, jrg. 12 nr. 2, februari 2007.
Links https://rossumorgelbouw.nl/projects/amersfoort-restauratie-kabinetorgel-2006/

Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 11 September 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 11 September 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 11 September 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Situatie in 2004, voor de restauratie. Foto: Janco Schout. Datering: 2004.
Foto: Janco Schout
Situatie in 2004, voor de restauratie. Foto: Janco Schout. Datering: 2004.
Foto: Janco Schout
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 11 September 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Janco Schout. Datering: 26 March 2008.
Foto: Janco Schout