Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Arno Bekers. Datering: 11 September 2010.

Foto: Arno Bekers

's-Hertogenbosch, Nederland (Noord-Brabant) - Moederhuis van de Dochters Maria en Jozef (Zusters van de Choorstraat)
Gemeente: Hertogenbosch, 's-
Adres: Papenhulst 2, 5211 LC, 's-Hertogenbosch

Beschrijving nr.: 1002095.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR3024.

Gebouwd door: Bernard Pels & Zn. (1926) - opus 45
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelfront middengedeelte uit 1874 van Hendrik van der Mark

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1854 Johannes J. Vollebregt & Zn.  nieuwbouw
1874 Hendrik van der Mark  diverse werkzaamheden
1926 Bernard Pels & Zn.45 nieuwbouw

  • In 1854 kochten de Dochters van Maria en Jozef een orgeltje bij Vollebregt voor het Moederhuis in Den Bosch. Na de bouw van een nieuwe kapel maakte Hendrik van der Mark in 1874 een bijzonder fraaie orgelkas. Het orgel werd in 1911 naar een nieuwe kapel verplaatst. In 1926 bouwde Pels een nieuw electro-pneumatisch orgel voor de kapel, waar het oude front bij bewaard bleef, echter geplaatst als positief. Op 7 oktober 1926 werd het orgel geleverd. De oorspronkelijke dispositie is inmiddels ingrijpend gewijzigd. Blijkbaar is er na 1950 een ombouw uitgevoerd.
  • Het oude binnenwerk gebruikte Pels voor de bouw van een orgel in de Sint Antoniuskerk in Eindhoven (Fellenoord). Het is uiteindelijk in 1952 gebruikt voor de bouw van een nieuw orgel in de Antoniuskerk in Deest.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal I8
- Manuaal II7
- Pedaal3
Totaal aantal stemmen18
ToetstractuurPneumatisch
RegistertractuurPneumatisch
Windlade(n)Kegelladen

Dispositie
Manuaal I (C-a'''): Prestant 8', Salicionaal 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Fluit 4' - nieuw, Octaaf 2' - nieuw, Mixtuur III-IV sterk - nieuw, Trompet 8'.
Manuaal II (in zwelkast) (C-a'''): Viola di Gamba 8', Holpijp 8', Prestant 4' - nieuw, Fluit 4', Kwintfluit 2 2/3' - nieuw, Woudfluit 2', Basson-Hobo 8', Tremolo.
Pedaal (C-f'): Subbas 16', Gedekt 8', Koraalbas 4' - nieuw.
Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Manuaal I - Manuaal II 16', Manuaal I - Manuaal II 4', Manuaal II - Manuaal II 16'.
Speelhulpen: 1 vrije combinatie, 5 vaste combinaties (pp - p - mf - f - tutti), Automatische pedaalomschakeling, Register-Crescendo.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De dispositie was in 1874:
    Manuaal (C-f'''): Prestant 8', Bourdon 8', Viola di Gamba 8', Fluittravers 8' (discant), Octaaf 4', Fluit d'Amour 4', Octaaf 2'.
    Pedaal (C-f): aangehangen.

  • De dispositie van Pels uit 1926 luidde:
    Manuaal I: Bourdon 16', Prestant 8', Salicionaal 8', Flûte Harmonique 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Mixtuur II-III sterk, Trompet 8'.
    Manuaal II (in zwelkast): Viola di Gamba 8', Voix Celeste 8', Holpijp 8', Dolce 8', Fluit 4', Woudfluit 2', Basson-Hobo 8', Tremolo.
    Pedaal: Subbas 16', Zachtgedekt 16' (transmissie), Fluitbas 8'.
    Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Manuaal I - Manuaal II 16', Manuaal I - Manuaal II 4', Manuaal II - Manuaal II 16'.
    Speelhulpen: 1 vrije combinatie, 5 vaste combinaties (pp - p - mf - f - tutti), Automatische pedaalomschakeling, Register-Crescendo.

Literatuur
  • Repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks 1900 / Frans Jespers. - 's-Hertogenbosch : Het Noordbrabants Genootschap, 1983.
  • Het historische orgel in Nederland 1840 - 1849 / Peter van Dijk (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2002. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 6).
  • Kerken en kapellen in de stad 's-Hertogenbosch en hun orgels. - 's-Hertogenbosch : Kring Vrienden van 's -Hertogenbosch, 2017.
Overige bronnen
  • Arjan Mooij

Foto: Arno Bekers. Datering: 11 September 2010.
Foto: Arno Bekers
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Bron: Stadsarchief 's-Hertogenbosch. Datering: before 1926.
Bron: Stadsarchief 's-Hertogenbosch