Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Jan van der Male
Genemuiden, Nederland (Overijssel) - Grote Kerk (Nicolaaskerk)
Gemeente: Zwartewaterland
Adres: Kerkplein 1, 8281 AZ, Genemuiden
Website: http://www.hervormdgenemuiden.com/
Beschrijving nr.: 1001954.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR1341.
Gebouwd door: Zwier van Dijk (1885) - opus 3
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' - 1885/1987, Violon 16' (discant), Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk (4') (from c'), Mixtuur V sterk, Scherp III-IV sterk (1 1/3') - 1961/2019, Trompet 8' (B/D).
Rugwerk (C-f'''): Prestant 8' - 1987; C-G uit Holpijp, Holpijp 8', Gamba 8' (from g°), Salicionaal 4' - 1885/2019, Roerfluit 4', Woudfluit 2' - 1885/1961, Sesquialter II sterk (from a) - 1961, Mixtuur II-III sterk (1') - 1961/2019, Dulciaan 8' - 1987, Tremulant.
Pedaal (C-f'): Subbas 16' - 1987, Prestant 8' - 1987, Roerquint 6' - 2019, Octaaf 4' - 1961, Bazuin 16' - 1961, Trombone 8' - 2019.
Koppelingen: Hoofdwerk - Rugwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Rugwerk.
Overige bronnen
Foto: Jan van der Male
Genemuiden, Nederland (Overijssel) - Grote Kerk (Nicolaaskerk)
Gemeente: Zwartewaterland
Adres: Kerkplein 1, 8281 AZ, Genemuiden
Website: http://www.hervormdgenemuiden.com/
Beschrijving nr.: 1001954.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR1341.
Gebouwd door: Zwier van Dijk (1885) - opus 3
| Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1885 | Zwier van Dijk | 3 | nieuwbouw | 1961 | Verschueren Orgelbouw | 521 | restauratie en uitbreiding | 1965 | Verschueren Orgelbouw | wijzigen dispositie | 1987 | Kaat & Tijhuis | restauratie | 2019 | Orgelmakerij Reil | restauratie |
- De oude kerk van Genemuiden brandde op 6 augustus 1882 tot de grond toe af. Het oude orgel ging daarbij geheel verloren. De nieuwe kerk, gebouwd in gotiserende rondboogstijl, werd ontworpen door de architect W. Koch en zijn zoon F.C. Koch. De kerk werd na een bouwperiode van ongeveer een jaar op 23 december 1883 in gebruik genomen. Nadat de nieuwe kerk in 1883 in gebruik was genomen, werd de gemeentezang begeleid op een tijdelijk orgel, in 1716 gebouwd door Th. Schiffers en in 1880 door de Kampense orgelmaker Zwier van Dijk aangekocht. Het werd in 1885 door Van Dijk in de Hervormde Kerk van IJsselmuiden geplaatst.
- Zwier van Dijk uit Kampen kreeg vervolgens de opdracht om een nieuw orgel te bouwen. Hij bouwde een traditioneel mechanisch orgel met hoofdwerk en rugwerk. Het houtsnijwerk werd vervaardigd door beeldhouwer Jacob van der May uit Leeuwarden. De beelden werden vervaardigd door gipswerker Klijsen uit Zwolle. Op dankdag 4 november 1885 werd het orgel in gebruik genomen. In 1929 is een tremulant toegevoegd en in 1937 plaatste de firma Van Putten uit Kampen een windmotor.
- In 1961 werd het instrument grondig gerestaureerd door de firma L. Verschueren uit Heythuysen. De speelmechaniek werd hierbij vernieuwd, de trapinstallatie en keilbalgen werden vervangen door een grote magazijnbalg van mahoniehout en onder de windladen werden regulateurs geplaatst. De klavieren en het pedaal werden vernieuwd waarbij het hoofdwerk op het bovenste klavier werd te bespelen en het rugwerk op het onderste klavier. Het van origine vrije pedaal werd uitgebreid met zes stemmen toegevoegd. Hierbij werd de bas van de Bourdon 16’ van het hoofdwerk deels gebruikt voor de Subbas, de andere vijf stemmen werden nieuw vervaardigd. De windlade werd achter de hoofdwerkkas opgesteld. Daarnaast werd de bestaande dispositie gewijzigd: de discant van de Bourdon 16' en de Fernfluit 8' van het hoofdwerk werden verwijderd, waarvoor respectievelijk een Sesquialter II sterk (vanaf Gis) en een Mixtuur III-IV sterk in de plaats kwamen. De Salicionaal 4' van het rugwerk werd vervangen door een Cimbel III sterk, de Prestant 8' (vanaf G) werd verschoven tot Prestant 4', de Woudfluit 4' (vanaf G) tot Woudfluit 2' en de Flageolet 2' werd versneden tot Larigot 1 1/3'. De Tremulant uit 1929 werd verwijderd. Tot slot werd het orgel geherintoneerd. Vier jaar later, in 1965, werd de Clarinet 8' van het rugwerk door Verschueren vervangen door een Kromhoorn 8'.
- In 1969 werd de oorspronkelijk zwarte orgelkas met verguld houtsnijwerk voorzien van een matte donkergrijze kleur en op het snijwerk werd bladgoud aangebracht. Dit werk werd uitgevoerd door Willem van de Wetering. Begin jaren zeventig plaatste de firma Hendriksen & Reitsma een nieuwe tremulant.
- In verband met het honderdjarig bestaan van het instrument besloot men het te laten restaureren. Deze restauratie is uitgevoerd door de firma Kaat & Tijhuis uit Kampen. Enkele wijzigingen en uitbreidingen uit 1961 zijn wel behouden. De klaviatuur uit 1961 bleef ook gehandhaafd. De pedaalkoppels, in 1961 uitgevoerd als voetkoppels, werden als registertrekkers naast de lessenaar aangebracht. Ook de orgelbank werd vernieuwd. Het originele naamplaatje van Zwier van Dijk uit 1885 was tijdens de restauratie in 1961 zoekgeraakt en werd gereconstrueerd naar voorbeeld van het exemplaar op het kleine orgel in de Hervormde Kerk te Hattem, dat in 1875 door Van Dijk gerestaureerd was. Tot slot werd de tremulant vervangen en werden de plastic conducten naar de frontpijpen uit 1961 vervangen door nieuwe loden conducten. De restauratie was in 1987 voltooid. Het instrument is weer in gebruik genomen met een orgelzangavond op 31 januari 1987.
- In augustus 2018 is een restauratie gestart door de firma Reil onder advies van Stef Tuinstra. Hierbij is naast technisch herstel ook de windvoorziening verbeterd. De intonatie van het pijpwerk is herzien. Op 21 juni 2019 is het orgel weer in gebruik genomen.
- Bij de restauratie door Reil is (o.a.) het volgende gerealiseerd. De winddruk is fors verhoogd naar 82 mm (zoals ooit oorspronkelijk). De Cymbel 3 sterk van het hoofdwerj uit 1961 is nieuw samengesteld, zodat een vrij lage Scherp 3-4 sterk (1 1/3') is ontstaan. De Prestant 4' van het rugpositief is getransformeerd in een Salicionaal 4'. Daarvoor is vanaf c klein pijpwerk van Van Oeckelen gebruikt. De Scherp van het rugpositief is gewijzigd, zodat er nu een Mixtuur 2-3 sterk (1') is ontstaan. De Ruispijp van het pedaal is vervangen door een Roerquint 6' uit voorraad van Orgelmakerij Reil, en de Schalmei 4' van het pedaal is vervangen door een Trombone 8', eveneens uit voorraad van Reil. Tenslotte is de Koraalbas 4' van het pedaal is omgedoopt tot Octaaf 4'.
Technische gegevens
| Aantal registers per werk | |
| - Hoofdwerk | 12 |
| - Rugwerk | 9 |
| - Pedaal | 6 |
| Totaal aantal stemmen | 27 |
| Toetstractuur | Mechanisch |
| Registertractuur | Mechanisch |
| Windlade(n) | Sleepladen |
| Toonhoogte | a' = 440 Hz |
| Temperatuur | Equal temperament |
| Winddruk | 82 mm |
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' - 1885/1987, Violon 16' (discant), Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk (4') (from c'), Mixtuur V sterk, Scherp III-IV sterk (1 1/3') - 1961/2019, Trompet 8' (B/D).
Rugwerk (C-f'''): Prestant 8' - 1987; C-G uit Holpijp, Holpijp 8', Gamba 8' (from g°), Salicionaal 4' - 1885/2019, Roerfluit 4', Woudfluit 2' - 1885/1961, Sesquialter II sterk (from a) - 1961, Mixtuur II-III sterk (1') - 1961/2019, Dulciaan 8' - 1987, Tremulant.
Pedaal (C-f'): Subbas 16' - 1987, Prestant 8' - 1987, Roerquint 6' - 2019, Octaaf 4' - 1961, Bazuin 16' - 1961, Trombone 8' - 2019.
Koppelingen: Hoofdwerk - Rugwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Rugwerk.
| Overige dispositiegegevens | |
|---|---|
| Verschillende disposities |
|
| Literatuur |
|
- Bert Wisgerhof
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |