Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Arnhem, Nederland (Gelderland) - Grote- of Eusebiuskerk
Gemeente: Arnhem
Adres: Kerkplein 1, 6811 EB, Arnhem
Website: http://www.eusebius.nl/

Beschrijving nr.: 1001920.

Gebouwd door: Bernt Granboom (1506)
Afgebroken (1769)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1506 Bernt Granboom  nieuwbouw
1541 Johan Noster  uitbreiding
1589 Jan Morlet II  diverse werkzaamheden
1644 Galtus Germer van Hagerbeer  ombouw
1695 Jan Morlet IV  diverse werkzaamheden
1705 meester Frederik  diverse werkzaamheden
1729 Matthias Verhofstad  diverse werkzaamheden
1740 Matthijs van Deventer  diverse werkzaamheden

In de nieuwgebouwde Eusebiuskerk in Arnhem (1482) werd in 1506 een orgel gemaakt door meester Bernt uit Emmerich. Hij bouwde een werk met drie manualen, zonder pedaal. Het contract is bewaard gebleven. Rond 1530 was de gehele kerk klaar en in gebruik, en bleek het orgel te klein. In 1541 werd het orgel uitgebreid door Johan Noster. Jan Morlet en zijn nageslacht onderhielden het instrument van 1589 tot ca. 1700. Het werd echter wel in de jaen 1642-1643 en 1644 volledige vernieuwd door Van Hagerbeer. Later werd aan het orgel gewerkt door mr. Frederik (1705), Verhofstadt (tussen 1721 en 1729) en Van Deventer (1740). In 1767 werd besloten het orgel af te breken en te vervangen door een nieuw.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Grote Werk4
- Rugwerk6
- Borstwerk3
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen13
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Grote Werk (F-f'''): Doef 16', Coppeldoef 4', Cimbel, Scherp.
Rugwerk (F-f'''): Doeff 8', Coppeldoeff 4', Fluit 4', Zymbel, Synck 8' (D), Krijther (Regaal) 8'.
Borstwerk (F-f'''): Trompet 8', Cimbel, Trommel met Fluit.
Pedaal: Aangehangen.

Literatuur
  • Orgels, orgelbouwers en organisten in de voormalige St.Martinus- en de tegenwoordige St.Eusebiuskerk- of Grote Kerk te Arnhem / H. Portheine. - In: Bulletin van den Nederlandschen Oudheidkundigen Bond, december 1912.
  • Orgels en organisten te Arnhem / dr. G. Das. - In: Bijdragen en mededeelingen deel XXVIII / Gelre. Vereeniging tot beoefening van Geldersche geschiedenis, oudheidkunde en recht. - Arnhem : S. Goua Quint., 1925.
  • Orgels op de Veluwe / Maarten Seybel. - Sneek: Boeijenga, 1962.
  • Die Brabanter Orgel : Zur geschichte der Orgelkunst in Belgien und Holland im Zeitalter der Gotik und der Renaissance / dr. Maarten A. Vente. - Amsterdam : H.J. Paris, 1963.
  • Over orgels en organisten in Arnhems Grote of St. Eusebiuskerk (I) / W.H. Tiemens. - In: Het Orgelblad, jrg. 7 nr. 2, februari 1964.
  • Over orgels en organisten in Arnhems Grote of St. Eusebiuskerk (II) / W.H. Tiemens. - In: Het Orgelblad, jrg. 7 nr. 3/4, maart/april 1964.
  • Het voormalige Hagerbeer-orgel in de Grote of Sint-Eusebiuskerk (III) / W.H. Tiemens. - In: Het Orgelblad, jrg. 7 nr 9, september 1964.
  • Het voormalige Hagerbeer-orgel in de Grote of Sint-Eusebiuskerk (IV. slot) / W.H. Tiemens. - In: Het Orgelblad, jrg. 7 nr. 10, oktober 1964.
  • Andreas Egbertus Veldcamps : drager van Oudhollandse orgeltradities (1686-1741) / dr. M.A. Vente. - In: Het Orgel, jrg. 64 nr. 9, september 1968.
  • Zes eeuwen Veluwse orgels / Maarten Seybel. - Zaltbommel : Europese Bibliotheek, 1975.
  • De orgelkunst in de Nederlanden van de 16de tot de 18de eeuw / Flor Peeters, Maarten Albert Vente. - Herdruk. - Amerongen : Gaade, 1984.
  • Het 'Hollandse' orgel in de periode van 1670 tot 1730 : Een architectuurhistorische en organologische studie over de orgelbouw in Nederland, met name in de gewesten Holland, Zeeland, Utrecht en Gelderland / A.H. Vlagsma. - Alphen aan den Rijn : Canaletto, 1992.