Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Situation in Berlicum. Foto: Piet Bron. Datering: 16 July 2010.

Foto: Piet Bron

Leerdam, Nederland (Utrecht) - Sealthiëlkerk
Gemeente: Vijfheerenlanden
Adres: Drossaardslaan 1, 4143 BD, Leerdam

Beschrijving nr.: 1001854.

Gebouwd door: Verschueren Orgelbouw (1946) - opus 158
Het orgel bevat ouder materiaal: pijpwerk uit 1860 van Johannes J. Vollebregt & Zn.

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1946	Verschueren Orgelbouw	158	nieuwbouw
1986	Pels & Van Leeuwen		restauratie
2014	Gijs de Kruif		diverse werkzaamheden
2020	Gijs de Kruif		overplaatsing
2020	Volunteers		overplaatsing

In 1860 leverde Vollebregt een orgel voor de Sint Petruskerk in Berlicum met 26 stemmen. Het instrument werd geplaatst in een orgelkas van de firma Goossens uit 's-Hertogenbosch. De firma Franssen installeerde in 1914 een grotendeels nieuw orgel in de oude kas. In 1933 had Verschueren het instrument volledig omgebouwd tot een elektropneumatisch orgel van 25 registers op twee manualen en pedaal (opus 55). De orgelkas werd gesloopt na ernstige oorlogsschade, die in 1944 was opgelopen. Ook de mechanieken zijn na de oorlog aangepast, toen het orgel door Verschueren werd omgebouwd tot opus 158. Twee registers van het huidige orgel zijn nog van Vollebregt. In 1986 voerde de firma Pels & Van Leeuwen een revisie uit, waarbij het orgel volledig werd gereinigd en het pedaalklavier werd vernieuwd. Het instrument is op 2 november 1986 weer in gebruik genomen.
In januari 2012 werd bekend dat het kerkgebouw per 1 juli 2012 gesloten zou worden. Het orgel werd hierop geschonken aan de Gereformeerde Gemeente in Nederland in Leerdam. Deze gemeente was van plan een nieuwe kerk te bouwen. Het orgel is eind september 2014 door Gijs de Kruif gedemonteerd.
Op 19 december 2019 is de nieuwe kerk ingehuldigd. Hierna is het orgel door Gijs de Kruijf samen met vrijwilligers van de gemeente geplaatst. Het werd vergroot met een aantal registers. Op vrijdag 31 januari 2020 werd het orgel in gebruik genomen. Pieter Heykoop bespeelde het orgel tijdens deze avond.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan

1946	Berlicum	Sint Petruskerk
2020	Leerdam	Gereformeerde Gemeente in Nederland

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Manuaal I	10
- Manuaal II	10
- Pedaal	5
Totaal aantal stemmen	25
Toetstractuur	Electro-pneumatisch
Registertractuur	Electro-pneumatisch
Windlade(n)	Kegelladen

Dispositie
Manuaal I (C-g'''): Bourdon 16', Prestant 8', Salicionaal 8', Nachthoorn 8', Octaaf 4', Gemshoorn 4', Kwint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur III-IV-V sterk, Trompet 8'.
Manuaal II (in zwelkast) (C-g'''): Prestant 8', Gamba 8', Celeste 8', Stilgedekt 8', Prestant 4', Roerfluit 4', Woudfluit 2', Nachthoorn 1', Sesquialter II sterk, Hobo 8', Tremolo.
Pedaal (C-f'): Prestantbas 16', Subbas 16', Octaafbas 8', Fluitbas 4', Bazuin 16'.
Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Manuaal I - Manuaal II 16', Manuaal I - Manuaal II 4', Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Pedaal - Manuaal II 4'.
Speelhulpen: Automatisch pedaal, Vaste combinaties (p - mf - f - ff), Vrije combinatie, Tongwerken af.

Literatuur	Tot roem van zijn makers : een studie over J.J. Vollebregt en Zoon, meester-orgelmakers te 's-Hertogenbosch / Frans Jespers en Ad van Sleuwen. - 's-Hertogenbosch : Provinciaal Genootschap vanr Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant, 1978. Repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks 1900 / Frans Jespers. - 's-Hertogenbosch : Het Noordbrabants Genootschap, 1983. Hernieuwde Orgelklanken : Uitgegeven bij gelegenheid van de in gebruikname van het gerestaureerde orgel in de parochiekerk van St. Petrus te Berlicum op 2 november 1986. Kroniek : 2 november 1986. - In: De Mixtuur, nr. 60, juni 1988. Het gaat Uw trouw en waarheid aan : De geschiedenis van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland : Deel 2 / M. Boot [red]. - IJsselmuiden : Gereformeerde Gemeenten in Nederland, 2015.
Opnamen	Willem Hörmann bespeelt het Verschueren-orgel in de Sint-Petruskerk te Berlicum / Willem Hörmann. - DFP HB-01 (CD). - 2010. - Uitgave in eigen beheer.
Links	https://www.rd.nl/muziek/ingebruikname-orgel-gereformeerde-gemeente-in-nederland-leerdam-1.1627695 http://www.willem-hormann.nl/sint-petruskerk-berlicum

Foto: Piet Bron