Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 8 July 2011.

Foto: Piet Bron

Maastricht, Nederland (Limburg (Nederlands)) - Sint Janskerk
Gemeente: Maastricht
Adres: Vrijthof 24, 6211 LE, Maastricht

Beschrijving nr.: 1001579.

Gebouwd door: Verschueren Orgelbouw (1992) - opus 1041
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas uit 1780 van Binvignat & Houtappel

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1780 Binvignat & Houtappel  nieuwbouw
1806 Joseph Binvignat  nieuwbouw in bestaande kas
1859 Pereboom & Leijser  diverse werkzaamheden
1906 Georg Stahlhuth & Sohn  nieuwbouw in bestaande kas
1992 Verschueren Orgelbouw1041 nieuwbouw in bestaande kas

  • In 1806 bouwde Joseph Binvignat een nieuw orgel voor de hervormde Janskerk. De kas is uit 1780, en werd eveneens gemaakt door Binvignat, feitelijk door Binvignat & Houtappel. Op 5 november 1780 werd het orgel voor het eerst gebruikt. In de Franse tijd raakte het oorspronkelijke binnenwerk zwaar beschadigd. Het instrument werd door Pereboom & Leijser in 1859 gewijzigd. Zij plaatsten twee eigen stemmen op het pedaal, en vervingen de Terts en de Sesquialter van het manuaal door een Viola da Gamba. In 1906 werd het gehele binnenwerk vervangen door een nieuw instrument van G. Stahlhuth. Er werd echter wel pijpwerk hergebruikt.
  • Het orgel is in 1992 door Verschueren gerestaureerd en gewijzigd en uitgebreid met een onderpositief in de geest van Binvignat. In feite bouwde Verschueren een nieuw orgel in de kas, met gebruik van oud pijpwerk. Dit oude pijpwerk is deels van Binvignat en Pereboom & Leijser. Verder werd pijpwerk gebruikt afkomstig van het voormalige orgel van de Hervormde Kerk te Wezep. De Clairon 4' van het Grand-Orgue is deels oud, mogelijk gemaakt door Van Peteghem. Adviseur bij de werkzaamheden was Aart van Beek. Op 19 december 1992 is het orgel weer in gebruik genomen met een bespeling door Remy Syrier.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Grand-Orgue12
- Positif10
- Pedaal3
Totaal aantal stemmen25
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
Temperatuur1/8-komma Meantone
Winddruk72 mm

Dispositie
Grand-Orgue (C-f'''): Grand Bourdon 16', Montre 8', Bourdon 8', Prestant 4', Flûte 4' - 1992, Nasard 2 2/3' - 1992, Doublette 2', Tierce 1 3/5' - 1992, Fourniture 4 rangs, Cornet 4 rangs - 1992, Trompette 8' (B/D), Clairon 4' - 1992.
Positif (C-f'''): Montre 8', Bourdon 8', Prestant 4', Flûte 4', Nasard 2 2/3', Doublette 2', Flageolet 2', Tierce 1 3/5', Fourniture 3 rangs, Cromorne 8'.
Alle stemmen van het Positif zijn van 1992.
Pedaal (C-d'): Soubasse 16', Flûte 8' - 1992, Bombarde 16' - 1992.
Koppelingen: Accouplement, Tirasse Grand-Orgue.
Speelhulpen: Tremblant.

VulstemSamenstelling
Fourniture 4 rangs (Grand-Orgue) C: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'. c°: 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. c': 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c'': 4' - 4' - 2 2/3' - 2'.
Cornet 4 rangs discant (Grand-Orgue) c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Fourniture 3 rangs (Positif) C: 1' - 2/3' - 1/2'. c°: 1 1/3' - 1' - 2/3'. c': 2' - 1 1/3' - 1'. c'': 2 2/3' - 2' - 1 1/3'.
Overige dispositiegegevens
Van 't Kruijs (1885) Het Orgel in de Hervormde Kerk te Maastricht heeft 13 sprekende stemmen, een klavier en aangehangen pedaal. Dit Orgel is in 1806 door Binvinjat & Houtappel, uit Maastricht, geleverd en in 1859 gedeeltelijk vernieuwd door Pereboom & Leijser uit Maastricht.
Organist de Heer E. Hickering.
Manuaal: Prestant 8', Bourdon 8', Viola di Gamba 8, Prestant 4', Fluit 4', Nazard 3', Doublette 2', Mixtuur 3 st., Cornet 4 st., Trompet 8', Clairon 4'.
Pedaal (Aangehangen): Subbas 16', Bombarde 16'.
Verschillende disposities
  • De dispositie van Binvignat & Houtappel uit 1780 luidde volgens het contract:
    Manuaal: Monter 8', Bourdon 8', Prestant 4', Fluyt 4', Octave 2', Tiers 1 3/5', Nazar 1 1/3', Cornet IV sterk, Mixtuur IV sterk, Sexquialter II sterk, Trompet 8' (gedeeld), Clairon 4', Trambelant.

  • De dispositie van Binvignat uit 1806 luidde:
    Manuaal: Montre 8', Bourdon 8', Prestant 4', Fluit 4', Nazard 3', Octave 2', Tierce 1 3/5', Cornet IV sterk, Mixtuur IV sterk, Sexquialter II sterk, Trompet 8' (gedeeld), Clairon 4'.
    Het pedaal was aangehangen,, het instrument was uitgerust met een 'trombelant'.

  • De dispositie van Stahlhut uit 1906 luidde:
    Hoofdwerk: Bordun 16', Principal 8', Gedact 8', Gambe 8', Dulciana 8', Octav 4', Octavin 2', Mixtur , Trompete 8'.
    Positief: Harmonia Flöte 8', Vox Celeste 8', Salicional 8', Zartflöte 4'.
    Pedaal: Subbass 16', Cello 8', Octavbass 8', Posaune 16'.

Literatuur
  • Verzameling van disposities der verschillende orgels in Nederland, benevens eene korte beschrijving van het Orgel in de Groote Kerk te Rotterdam met afbeelding / M.H. van 't Kruijs. - Rotterdam : Corns. Immig, 1885. - Fotografische herdruk, uitgegeven bij Frits Knuf, Amsterdam in 1972 in de serie Bibliotheca Organologica, volume I.
  • Maastricht orgelstad / G. Quaedvlieg. - Maastricht: Leiter-Nypels, 1968.
  • L'Orgue de la St.-Janskerk te Maastricht / G.M. Quaedvlieg. - In: L'Organiste, 18e Année, No. 69, 1986/1.
  • Korte geschiedenis van de orgels in de St.-Janskerk te Maastricht / G.M.I. Quaedvlieg. - In: Het Orgel, jrg. 90 nr. 9, september 1994.
  • Het nieuwe orgel van de St.-Janskerk te Maastricht - Een klankimpressie / Remy Syrier. - In: Het Orgel, jrg. 90 nr. 9, september 1994.
  • Het orgel in de St.-Janskerk te Maastricht (1896) : Rectificatie en aanvulling dispositie. - In: Het Orgel, jrg. 90 nr. 12, december 1994.
  • Kroniek : 19 december 1992. - In: De Mixtuur, nr. 82, april 1996.
  • De orgelbouwers Binvignat / Gerard M.I. Quaedvlieg. - In: Monumenten, nr. 10/11, oktober/november 1997 en nr. 12, december 1997.
  • De geschiedenis van de Waalse Kerk en haar orgels / Jan de Bloeme. - Alphen aan den Rijn: Canaletto / Repro-Holland, 1997.
  • Programma Orgelfestival 98. - Urmond : Stichting Samenwerkende Orgelvrienden Limburg, 1998.
  • Pereboom & Leijser : Orgelmakers te Maastricht - Facteurs d'Orgue à Maastricht / Frans Jespers, Henk van Loo, Ton Reijnaerdts. - Maastricht : Stichting Samenwerkende Orgelvrienden Limburg, 1998.
  • Het historische orgel in Nederland 1769 - 1790 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 3).
  • Orgelrijk / Carel van Gestel. - Zaltbommel : Aprilis, 2003.
  • Orgellandschaft zwischen Maas und Rhein / Erik van der Heijden. - Mettlach : Gesellschaft der Orgelfreunde, 2005. - (Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde ; 189).
Opnamen
  • Maastricht : Orgelstad - Organtown - Ville d'Orgues - Stadt der Orgeln / Hans Leenders, Marcel Verheggen. - Pro Organo IRIS 99014 (DVD). - 2010. - Film met opnamen van negen orgels uit Maastricht.
  • Jan Verzaal bespeelt het Binvignat orgel van de Sint Janskerk te Maastricht / Jan Verzaal. - JVZCD 200301 (CD). - 2003.

Foto: Piet Bron. Datering: 8 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 8 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 8 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 8 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 26 September 2009.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 31 July 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 31 July 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 31 July 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Situatie voor 1992. Foto: Piet Bron. Datering: Zomer 1987.
Foto: Piet Bron
Situatie voor 1992. Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Foto: Jaap Huttenga. Datering: 4 August 2013.
Foto: Jaap Huttenga