Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 July 2011.

Foto: Michiel van 't Einde

Stiens, Nederland (Fryslân) - Sint Vituskerk
Gemeente: Leeuwarden
Adres: Pieter Jellessingel 1,, 9051 BV, Stiens
Website: http://www.pgstiens.nl/

Beschrijving nr.: 1001395.

Gebouwd door: Gebroeders Van Dam (1830)
Het orgel bevat ouder materiaal: pijpwerk uit 1729 van Michaël Schwartzburg, pijpwerk uit 1646 van Arnold & Tobias Bader

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1830 Gebroeders Van Dam  nieuwbouw
1853 Willem Hardorff  overplaatsing
1913 Bakker & Timmenga  diverse werkzaamheden
1976 Bakker & Timmenga  restauratie

In 1830 bouwde Van Dam een nieuw orgel in Stiens, maar het pijpwerk is vrijwel allemaal afkomstig uit het oude orgel. Ook de mechaniek werd voor een groot deel overgenomen. Dit oude orgel was in 1646 gebouwd door Arnold Baders. In 1777 kreeg het een nieuwe kas, omdat het werd gecombineerd met het orgel van de oude afgebroken kerk uit Berlikum. Van Dam gebruikten de kas uit 1777 als Hoofdwerkkas, en maakten een nieuw Rugwerk. In 1853 verplaatste Hardorff het orgel naar het koor, maar bij de restauratie van 1973-1976 is het weer aan de westzijde van de kerk geplaatst. Deze restauratie werd uitgevoerd door de firma Bakker & Timmenga onder advies van Maarten Vente.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk10
- Rugwerk6
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen16
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' (B/D), Praestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Terts 1 3/5', Cornet III sterk (discant), Mixtuur III-IV-V sterk, Trompet 8' (B/D) - 1770.
Rugwerk (C-f'''): Holpijp 8' (bas), Viola da Gamba 8' (discant) - 1830, Prestant 4' - 1830, Fluit 4', Woudfluit 2', Dulciaan 8' (B/D).
Pedaal (C-c'): Aangehangen.
Koppelingen: Manuaalkoppel - schuifkoppel.

VulstemSamenstelling
Cornet III sterk discant c': 4' - 3 1/5' - 2 2/3'. c''': 5 1/3' - 4' - 3 1/5'.
Overige dispositiegegevens
Knock (1788) De dispositie van het oude orgel was volgens Knock:
Manuaal: Holpyp 8', Praestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Quint 1 1/2', Mixtuur 3-4-5 sterk en Trompet 8'.
Een tremulant, aangehangen pedaal, manuaalomvang C-c'' met kort octaaf. Knock vermeldt geen bouwjaar en geen orgelbouwer.
Literatuur
  • Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de Provincie Friesland, Groningen en Elders aangetroffen worden / Nicolaas Arnoldi Knock. - Nieuwe uitgave. - Sneek: Boeijenga, 1968. - Herdruk van het boekje uit 1788.
  • Nederland... orgelland / mr. A. Bouman. - 3e geh.omgew.druk. - Leiden: Spruyt, Van Mantgem & De Does, 1964.
  • Orgelbouwnieuws : Stiens. - In: Het Orgel, jrg. 69 nr. 10, oktober 1973.
  • Gerestaureerde 19e eeuwse orgels. - In: Het Orgel, jrg. 73 nr. 12, december 1977.
  • De Friese orgels tussen 1500 en 1750 : Een onderzoek naar de geschiedenis en de bouw van de orgels, de kasarchitectuur, de orgelmakers en de organisten / Auke Hendrik Vlagsma. - Leeuwarden : Fryske Akademy, 2003.
  • Vijf eeuwen Friese orgelbouw : Een schoone voorraad waarlyk / Jan Jongepier. - Leeuwarden : Friese Pers Boekerij, 2004.
  • Het historische orgel in Nederland supplement / Peter van Dijk, Rogér van Dijk, Hans Fidom , Hans Steketee (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2010. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 15).
Opnamen Friese Orgelpracht : Wirdum - Idaard - Stiens - Witmarsum / Jan Jongepier. - VLS Records VLC 0494 (CD). - 1994.

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 July 2011.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 July 2011.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 July 2011.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 July 2011.
Foto: Michiel van 't Einde
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 July 2011.
Foto: Michiel van 't Einde