• Home
• Orgeln
• Information
• Links
• Kontakt

Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel


Bild: Piet Bron

Rotterdam, Nederland (Zuid-Holland) - Grote- of Sint Laurenskerk, transeptorgel

Weitergeleitet von: Schoonhoven - Grote- of Bartholomeüskerk (1540 - 1904)

Gemeinde: Rotterdam
Adresse: Grotekerkplein 27, 3011 GC, Rotterdam
Website: http://www.laurenskerkrotterdam.nl/

Beschreibung nr.: 1001371.

Gebaut von: Marcussen & Søn (1959)
Die Orgel enthält älteren Material: Organ case aus 1540 von Hendrick Niehoff

Jahr	Orgelbauer	Opus	Aktivität
1540	Hendrick Niehoff		Neubau
1959	Marcussen & Søn		Neubau im alten Gehäuse

• After the completion of the first phase of the restoration of the Sint Laurenskerk, namely the transept, it was decided to use this for church services. They wanted to build an organ that could continue to function even after the complete restoration of the church was finished. This organ was built in an old organ case that came from the Grote- or Bartholomeuskerk in Schoonhoven where the organ was built by Niehoff in 1540. In 1883 it was replaced by another instrument. They have tried to sell the old organ, as evidenced by an advertisement in the Kerkelijke Courant of 23 August 1901, but that did not work. The old case had been stored since 1904 at the Schoonhoven furniture maker Van der Ende.
  
• The assignment to build the new organ was given to Marcussen. They made a positive (chaire organ) at the main work case. It was difficult for the small case to contain all the pipe work, so it was decided to make a niche in the wall behind the organ. Here the Subbas 16' of the pedal could be placed. One wind chest has also been made for main work and pedal. The organ was completed in 1959. It could be funded through a gift from a number of German cities. Various advisors were involved in the construction, with Piet van den Kerkhoff and George Stam giving their advice as organists. The organ was inaugurated on November 5, 1959 with a concert by George Stam, organist of the church.
  

Kurze Übersicht der Orte, an denen die Orgel gestanden hat

1540	Schoonhoven	Grote- of Bartholomeüskerk
1959	Rotterdam	Grote- of Sint Laurenskerk

Technische Daten

Anzahl Register pro Manual
- Hoofdwerk	8
- Rugwerk	8
- Borstwerk	8
- Pedaal	7
Gesamtzahl der Stimmen	31
Tastentraktur	Mechanical
Registertraktur	Mechanical
Windlade(n)	Slider chests

Disposition
Hoofdwerk (C-g'''): Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Spitsfluit 4', Octaaf 2', Mixtuur V-VII sterk (1 1/3'), Cymbel III sterk (1/3'+1/4'+1/6'), Trompet 8'.
Rugwerk (C-g'''): Holpijp 8', Prestant 4', Roerfluit 4', Woudfluit 2', Quint 1 1/3', Sexquialter II sterk (from g°), Scherp IV sterk (1'), Dulciaan 8', Tremulant.
Borstwerk (C-g'''): Gedekt 8', Quintadena 4', Koppelfluit 4', Prestant 2', Blokfluit 2', Sifflet 1', Cymbel II sterk (1/3'+1/8'), Regaal 16', Tremulant.
Pedaal (C-f'): Spitsgedekt 16', Prestant 8' - transmissie, Spitsgedekt 8' - transmissie, Octaaf 4', Mixtuur VI sterk (2 2/3'), Fagot 16', Schalmei 4'.
Koppeln: Hoofdwerk - Rugwerk, Hoofdwerk - Borstwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Rugwerk, Pedaal - Borstwerk.

Übrige dispositiondaten
Hess (1774)	Het Orgel in de Gereformeerde-Kerk (Schoonhoven), met twee Hand-Clavieren en een aangehangen Pedaal van een Trompet-Register; heeft 15 stemmen. Manuaal, 10 stemmen: Praestant 8', Holpyp 8', Praestant 4', Fluit 4', Praestant 2', Gemshoorn 2', Quint 3', Mixtuur, Sexquialtra en Trompet 8'. BovenClav. (is een Borstwerkje), 4 stemmen: Holpyp 8', Octaav 2', Fluit 2' en Flajeolet 1'. Pedaal, eene stem: Trompet 8'. Op de twee kleine Windladen: BovenClavier: Prestant 8', Holpyp 8', Fluit 4' en Octaav 2'; OnderClavier: Holpyp 8' en Octaav 2'. Of schoon de Windladen van dit Werk nog naar de oude verdeeling zyn ingerigt, zo zyn dezelve egter door de verbeetering die 'er door H.H. Hess Ao. 1763 aan geschied is, op een min kostbaare wys in deezer voegen, tot lang Clavier gebragt: 1. Vier volle Octaaven Nieuwe Claviertoetzen voor beide de Hand-Clavieren, waar van de Toetzen der vier onderste Semitoonen c-kruis, d-kr., f-kr., en g-kr., door een koppel aan de volgende van die naam zyn gehegt. 2. Voor de toonen welke in de hoogte ontbraken, twee byzondere windladen in de laagte der kas gebragt met 6 stemmen; en ten 3.de Trompet in de vermeerderde Pedaal-toetzen opgeschoven naar de laagte; zo dat nu het werk een volkomen lang Clavier van C tot c heeft, en zonder hinder eene goede uitwerking geeft. Voorts hebben de geluiden in dit Werk, veel overeenkomst met die van de Luthersche-Kerk alhier in Gouda.
Van 't Kruijs (1885)	Het Orgel in de Hervormde Kerk te Schoonhoven heeft 14 sprekende stemmen, twee klavieren en vrij pedaal. Maker en jaartal niet bekend. Dit Orgel is een der oudsten van ons land. Het heeft een zoogenaamd klein (kort) octaaf en hoewel in 1763 door H.H. Hess de vier ontbrekende toetsen (onderste cis, dis, fis, gis) er bij gemaakt zijn, geven zij bijna geen geluid. De middelste pijpen in het front zijn verguld en met prisma-figuren bewerkt. De Trompet 4 voet is eveneens door Hess aan het werk toegevoegd. Het geheel draagt kenmerken van hoogen ouderdom. Organist de Heer W. van Rossum. Hoofdmanuaal: Prestant 8', Holpijp 8', Prestant 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Gemshoorn 2', Sexquialter, Mixtuur, Trompet 8'. Bovenmanuaal: Prestant 8', Holpijp 8', Fluit 4'. Vroeger was de dispositie van dit klavier: Holpijp 8', Fluit 2' (moet zijn 4'?), Octaaf 2', Flageolet 1' doch dit is op verzoek van den Heer Van Rossum als boven veranderd. Pedaal: Trompet 4'.
Mehrere dispositionen	De dispositie van het orgel in Schoonhoven was: Hoofdwerk: Prestant 8', Holpijp 8', Prestant 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Gemshoorn 2', Mixtuur, Sexquialtera, Trompet 8'. Bovenwerk: Holpijp 8', Octaaf 2', Fluit 2', Flageolet 1' (later gewijzigd in Holpijp 8', Fluit 4', Prestant 2', Tremulant). Pedaal: Trompet 8'.

Literatur	Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de zeven vereenigde provincien als mede in Duytsland en elders aangetroffen worden (Gouda, 1774) / Joachim Hess. - Facsimile herdruk, verzorgd door Arend Jan Gierveld. - Buren : Frits Knuf, 1980. - (Bibliotheca Organologica ; volume XI). Verzameling van disposities der verschillende orgels in Nederland, benevens eene korte beschrijving van het Orgel in de Groote Kerk te Rotterdam met afbeelding / M.H. van 't Kruijs. - Rotterdam : Corns. Immig, 1885. - Fotografische herdruk, uitgegeven bij Frits Knuf, Amsterdam in 1972 in de serie Bibliotheca Organologica, volume I. Orgels voor de Rotterdamse St. Laurenskerk / J.J. v.d. Ende, ds. A.J. Kret. - In: Het Orgelblad, jrg. 2 nr. 7, oktober 1959. Sint Laurens te Rotterdam heeft een transeptorgel : Deens fabrikaat, weelde van geluid, maar waarom niet in Nederland besteld? / Piet Visser. - In: Algemeen Handelsblad, donderdag 12 november 1959. Orgels voor de Sint Laurenskerk te Rotterdam : II. Van koororgel (16e eeuw) naar transeptorgel (20e eeuw) / ds. A.J. Kret, J.J. v.d. Ende. - In: Het Orgelblad, jrg. 2 nr. 8, november 1959. Orgels voor de St. Laurenskerk te Rotterdam : III. Het orgel van Schoonhoven (1) / J.J. v.d. Ende, ds. A.J. Kret. - In: Het Orgelblad, jrg. 2 nr. 9/10, december 1959/januari 1960. Het nieuwe transept-orgel in de Grote of Sint-Laurenskerk te Rotterdam / George Stam. - In: NCRV Omroepgids, 1960. Nieuw Marcussen-orgel in Rotterdam / C.F. Morriën. - In: Organist & Eredienst, jrg. 26, nr. 279, januari 1960. Een orgel voor de Rotterdamse St. Laurenskerk (slot) / J.J. v.d. Ende, ds. A.J. Kret. - In: Het Orgelblad, jrg. 2 nr. 11, februari 1960. Het orgel in de Laurenskerk te Rotterdam een kentering / mr. A. Bouman. - In: Organist & Eredienst, jrg. 26, nr. 280, februari 1960. Bij de foto's. - In: Het Orgel : Nederlandse Organisten Vereniging 1890-1960. - (Jubileumnummer van Het Orgel). Het orgel in Nederland / M. Hoving. - Amsterdam: Allert de Lange, 1966. Rotterdam - orgelstad / M.A. Vente. - Amsterdam : N.V. Noord-Hollandsche Uitgevers Maatschappij, 1967. - Overdruk uit Akademiedagen XIX. De orgels van de Grote of Sint Laurenskerk in Rotterdam / J.F.B. van Hasselt (red.). - Rotterdam: Laurenskerk, 1973. Het transeptorgel en het koororgel in de Laurenskerk / Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 16 nr. 1, januari 1974. Het Transeptorgel en het Koororgel in de Sint Laurenskerk / Jan Jongepier. - In: Het Orgel, jrg. 70 nr. 2, februari 1974. - Rotterdam-nummer. Ars Organica Danica / Richard Hass. - In: The Diapason, 70th Year, No. 2, January 1979. Koororgels in Nederland / Maarten Seybel. - Zaltbommel: Europese Bibliotheek, 1979. Laat zich 't orgel overal... : Het koninklijk instrument en zijn bespelers / Rik Valkenburg. - Dordrecht : J.P. van den Tol, 1980. Laurenskerk Orgeldag 22 september - Rotterdam : Met presentatie muziek Hendrik de Vries / [A. Bijvank]. - In: De Orgelvriend, jrg. 26 nr. 9, september 1984. Repertorium van advertenties in de 'Kerkelijke Courant' / W.D. van der Kleij. - In: De Mixtuur, nr. 66, september 1990. Het historische orgel in Nederland 1479 - 1725 / dr. Hans van Nieuwkoop (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1997. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 1). Luisterrijk : Nederlandse kerkorgels in beeld / Carel van Gestel. - Alphen aan den Rijn: Atrium, 1998. Hugo Distler 1908-1942 : Een roepende stem : Boek / Rien Frölich (red.]. - Lunteren : Noaber Foundation, 2006.
Aufnahmen	Revive! : Transeptorgel Laurenskerk Rotterdam / Hayo Boerema. - CD. - 2012. - Uitgave in eigen beheer. 35 jaar Laurensorganist / Johann Th. Lemckert. - VvV 02 (CD). - 2005. The London organ virtuoso - Six concertos for the Organ, opus 4, Georg Friedrich Händel / Geert Bierling. - Classical Records CR 161203 (CD). - 2004. - (Concerts Populaires, vol.3). Hommage aan George Stam (1905-1995) / Wouter Blacquière. - Magnificat MACD 08 (CD). - 1995. - Opgenomen op het hoofdorgel, het transeptorgel en het koororgel. Concert op de drie Marcussen-orgels / Johann Th. Lemckert. - VLS Records VLC 0394 (CD). - 1994. Johann Th. Lemckert aan de 3 orgels van de Grote of St. Laurenskerk Rotterdam. - Lindenberg LBCD 14. - 1990. - (Rondom de Rotterdamse Laurensorgels, nr. 43). Sander in triplo / Sander van Marion. - Vista Records (LP). - 1980. Haite van der Schaaf speelt op drie orgels Nederlandse muziek uit de 17e en 18e eeuw. - Vista VRS 1912 (LP). - 1979. - (Rondom de Rotterdamse Laurensorgels, no. 24). Tijn van Eyk bespeelt de orgels van de Laurenskerk te Rotterdam. - Vista VRS 1904 (LP). - 1978. - (Rondom de Rotterdamse Laurensorgels, no. 16). De kerk in het zilver / Johann Th. Lemckert. - Vista VRS 1900 (LP). - 1979. - (Rondom de Rotterdamse Laurensorgels, no.12). - Opgenomen op drie orgels. Albert de Klerk bespeelt het transeptorgel van de Laurentskerk te Rotterdam / Albert de Klerk. - LP. - 1968. André Verwoerd bespeelt drie Rotterdamse orgels / André Verwoerd. - Dankers NV (LP). - 1967. - Opgenomen in de Laurenskerk en de Pauluskerk. Kerstmuziek uit de Grote- of Sint Laurenskerk te Rotterdam / Koor en orkest van het Rotterdams Conservatorium o.l.v. Kees Stolwijk, George Stam orgel. - Siegro Studio's 111 232 (LP). - 1967. - (Rondom de Rotterdamse Laurensorgels, no. 4).
Weblinks	https://rotterdamorgelstad.nl/project/sint-laurenskerk/ http://www.orgels-en-kerken.nl/index/rotterdam-laurens-transept.htm

---

Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron	Bild: René Troost	Bild: Jan van der Male
Bild: René Troost	Bild: Jan van der Male	Quelle: Het Orgelblad, november 1959		Bild: Evert-Jan van der Leij	Bild: Piet Bron