Spring naar content
Description complète d'orgue sélectionné
Photo: Piet Bron. Datation: 23 October 2010.

Photo: Piet Bron

Zeist, Nederland (Utrecht) - Oude Kerk
Commune: Zeist
Adresse: Eerste Dorpsstraat 1, 3701 HA, Zeist
Site Web: http://www.hervormdzeist.nl/

Description no.: 1001342.
Fondation "Centre d'orgue" carte de photo numéro: GR3416 (Speeltafel), GR3417 (Na restauratie).

Bâti par: firma Bätz & Co. (1843)

AnnéeFacteurOpusActivité
1843 firma Bätz & Co.  orgue neuf
1909 J. de Koff & Zoon  changer la disposition
1938 J. de Koff & Zoon  changer la disposition
1957 J. de Koff & Zoon  restauration et expansion
1977 Verschueren Orgelbouw  restauration
2018 J.J. Elbertse & Zn.  restauration

  • Na de bouw van de nieuwe 'oude' kerk in Zeist werd het orgel van Friedrichs uit 1821 verkocht. De fa. Bätz & Co bouwde een nieuw instrument, dat op 5 november 1843 in gebruik werd genomen. Het onderhoud bleef binnen het bedrijf. Na 1902 ging dit over in handen van De Koff. Deze voerde in 1909 een wijziging uit: de Gemshoorn 2' van het Bovenwerk werd door een Voix Céleste 8' vervangen, hij vernieuwde de Dulciaan 8' en verving de Trombone 8' van het Pedaal door een Fagot 16'.
  • In 1938 werd er weer iets gewijzigd bij een restauratie door de Koff: de Gemshoorn 2' werd herplaatst ten koste van de Voix Céleste uit 1909, en er werd een Vioolprestant 8' toegevoegd aan het Bovenwerk. Het Pedaal kreeg een Octaaf 4' en de samenstelling van de Mixtuur werd aangepast. Het Bovenwerk in een Zwelkast geplaatst. In 1957 breidde De Koff het Bovenwerk uit met een Sexquialter II sterk. De Gemshoorn kreeg nu een plaats op een kantsleep.
  • Een grote restauratie werd in 1977 uitgevoerd door Verschueren. Uitgangspunt was de situatie van 1843, maar enkele waardevolle veranderingen bleven behouden.
  • De firma Elbertse voerde in 2018 een gedeelte restauratie uit. Hierbij zijn de tongwerken uit 1909 vervangen door nieuwe exemplaren, die beter passen bij het werk van Bätz. Op 14 december 2018 nam men het orgel weer in gebruik.

Données techniques
Nombre de registres par manuel
- Hoofdwerk10
- Bovenwerk8
- Pedaal5
Nombre de jeux total23
Transmission des clésMechanical
Transmission des jeuxMechanical
Sommier(s)Slider chests
Hauteur tonalea' = 435 Hz
TempératureEqual temperament
Presse de Vent78 mm

Composition
Hoofdwerk (C-f'''): Prestant 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet V sterk (8') (discant), Mixtuur III-VI sterk (2'), Trompet 8' (B/D).
Bovenwerk (in zwelkast) (C-f'''): Vioolprestant 8' (from c°) - 1938, Holpijp 8', Viola di Gamba 8' - C-B uit Holpijp, Salicionaal 4', Roerfluit 4', Quintfluit 3' - 1977, Gemshoorn 2' - 1977, Dulciaan 8' - 2018, Tremulant - 1957.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Octaafbas 8', Fluitbas 8', Trombone 8' - 2018.
Accouplements: Pedaal - Hoofdwerk, Hoofdwerk - Bovenwerk.
Jouer conseils: 3 afsluiters, Ventiel.

AliquotComposition
Cornet V sterk c': 8' - 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Mixtuur III-VI sterk C: 2' - 1 1/3' - 1'. c°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 2 2/3' - 2 2/3' - 2' - 2'. c'': 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2 2/3' - 2' - 2'.
Autres données des dispositions
Van 't Kruijs (1885) Het Orgel in de Hervormde Kerk te Zeist is in 1843 door de firma Bätz & Co., uit Utrecht, geleverd en heeft twee klavieren, vrij pedaal en 20 sprekende stemmen.
Organist de Heer H. Meerdink.
Hoofdmanuaal: Prestant 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet 5 st., Mixtuur 3 st., Trompet 8'.
Bovenmanuaal: Viola di Gamba 8', Holpijp 8', Salicionaal 4', Fluit 4', Gemshoorn 2', Dulciaan 8'.
Pedaal: Subbas 16', Octaaf 8', Fluit 4', Trombone 8'.
Autres dispositions De oorspronkelijke dispositie luidde:
Hoofdwerk: Prestant 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet V sterk, Mixtuur III-IV-V-VI sterk, Trompet 8' (gedeeld).
Bovenwerk: Holpijp 8', Viola di Gamba 8', Salicionaal 4', Roerfluit 4', Gemshoorn 2', Dulciaan 8', Tremulant.
Pedaal: Subbas 16', Octaafbas 8', Fluitbas 8', Trombone 8'.
Manuaalkoppeling, koppeling Pedaal - Hoofdwerk.
Références
  • Het nieuwe orgel in de protestantsche kerk te Zeist / F.C. Kist. - In: Nederlandsch Muzikaal Tijdschrift, jrg. 5, nr. 23, 1843.
  • Verzameling van disposities der verschillende orgels in Nederland, benevens eene korte beschrijving van het Orgel in de Groote Kerk te Rotterdam met afbeelding / M.H. van 't Kruijs. - Rotterdam : Corns. Immig, 1885. - Fotografische herdruk, uitgegeven bij Frits Knuf, Amsterdam in 1972 in de serie Bibliotheca Organologica, volume I.
  • Berichten van Orgelbouw. - In: Maandblad Het Orgel, 35e Jaargang No. 7, April 1938.
  • Orgelkalender 1966 : Gegevens, behorende bij de afbeeldingen. - In: Het Orgelblad, jrg. 8 nr. 11, november 1965.
  • Utrechts orgellandschap / Bert Wisgerhof. - Amersfoort: J.C. Willemsen, 1979.
  • De orgelmakers Bätz (1739 - 1849) : Een eeuw orgelbouw in Nederland / Gert Oost. - 3e aangevulde druk. - Alphen aan den Rijn: Canaletto, 1981.
  • De orgelmakers Witte : Een bijdrage tot de geschiedschrijving van de orgelbouw in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw / dr. Teus den Toom. - Heerenveen: Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, 1997.
  • Het historische orgel in Nederland 1840 - 1849 / Peter van Dijk (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2002. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 6).
  • Dag van het Religieus Erfgoed Zeist : Er zit muziek in de kerk : Kerkorgels in Zeist / V.A.M. van der Burg, R.P.M. Rhoen. - Zeist : Werkgroep DREZ 2010, 2010.
  • Het Bätz-orgel in de Oude Kerk te Zeist / Peter van Dijk, Gerco Schaap. - In: De Orgelvriend, jrg. 61 nr. 7, september 2019.
Lièns https://www.orgelnieuws.nl/batz-orgel-oude-kerk-zeist-weer-in-gebruik-na-deelrestauratie/

Photo: Piet Bron. Datation: 23 October 2010.
Photo: Piet Bron
Photo: Piet Bron. Datation: 23 October 2010.
Photo: Piet Bron
Photo: Piet Bron. Datation: 23 October 2010.
Photo: Piet Bron
Photo: Piet Bron. Datation: 23 October 2010.
Photo: Piet Bron
Photo: Piet Bron. Datation: 23 October 2010.
Photo: Piet Bron
Photo: Piet Bron. Datation: 23 October 2010.
Photo: Piet Bron
Photo: Piet Bron. Datation: 23 October 2010.
Photo: Piet Bron
Photo: Piet Bron. Datation: 23 October 2010.
Photo: Piet Bron
Source: Fotokaart Gr 3416 (Stichting Orgel Centrum).
Source: Fotokaart Gr 3416 (Stichting Orgel Centrum)
Photo: Piet Bron. Datation: 23 October 2010.
Photo: Piet Bron