Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron
Zaandam, Nederland (Noord-Holland) - Maartenskerk
Gemeente: Zaanstad
Adres: Vinkenstraat 34, 1506 CM, Zaandam
Website: http://www.evangelisch-luthers.nl/gemeente/Zaandam
Beschrijving nr.: 1001332.
Gebouwd door: Maarschalkerweerd & Zoon (1900)
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas uit 1737 van Christian Müller
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' - grotendeels 1737, Prestant 8' - front 1737; discant dubbelkorig, Roerfluit 8' - discant 1737, Flûte Harmonique 8' - C-B uit Roerfluit, Salicionaal 8', Octaaf 4' - vanaf c 1737, Mixtuur II-IV sterk - 1842, Trompet 8'.
Zwelwerk (C-f'''): Fluit Travers 8', Holpyp 8' - 1842, Gamba 8', Voix Céleste 8', Melofoon 4', Piccolo 2' - 1737, Basson-Hobo 8'.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - C-b 1737, Octaaf 8', Fluit 4', Fagot 16'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Zwelwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Zwelwerk.
Speelhulpen: 3 vaste combinaties, Calcant, Nihil.
Foto: Piet Bron
Zaandam, Nederland (Noord-Holland) - Maartenskerk
Gemeente: Zaanstad
Adres: Vinkenstraat 34, 1506 CM, Zaandam
Website: http://www.evangelisch-luthers.nl/gemeente/Zaandam
Beschrijving nr.: 1001332.
Gebouwd door: Maarschalkerweerd & Zoon (1900)
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas uit 1737 van Christian Müller
| Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1737 | Christian Müller | nieuwbouw | 1842 | Pieter Flaes | wijzigen dispositie | 1900 | Maarschalkerweerd & Zoon | nieuwbouw in bestaande kas |
- Christian Müller bouwde in 1737 een orgel voor de Lutherse Kerk te Zaandam. Het instrument was op 24 september 1737 gereed en goedgekeurd. Het orgel was een geschenk aan de kerk van Baltus van Sitten. Op 29 september 1737 is het officieel in gebruik genomen. Johan Pieter Zoutendaal werd als organist aangesteld. In 1842 werkte Pieter Flaes aan het orgel. Hij vernieuwde de Mixtuur en plaatste een nieuwe Holpijp.
- Van het binnenwerk is niets meer overgebleven: in de oude kas van Müller uit 1737 bouwde Maarschalkerweerd in 1900 een nieuw pneumatisch orgel. In 1898 was een restauratie van het orgel dringend nodig. De firma D.G. Steenkuyl zou het werk uit gaan voeren. Steenkuyl stelde voor het instrument te wijzigen, maar met behoud van het meeste bestaande pijpwerk. Wel zouden windladen pneumatisch worden gemaakt. De werkzaamheden zouden echter te veel tijd gaan kosten. Een plan van Maarschalkerweerd voor een geheel nieuw pneumatisch binnenwerk werd daarom aangenomen en in 1900 uitgevoerd. De oude frontpijpen zijn opnieuw gebruikt, maar deze zijn wel gewijzigd. In het binnenwerk is nog enig pijpwerk uit 1737 aanwezig.
Technische gegevens
| Aantal registers per werk | |
| - Hoofdwerk | 8 |
| - Zwelwerk | 7 |
| - Pedaal | 4 |
| Totaal aantal stemmen | 19 |
| Toetstractuur | Pneumatisch |
| Registertractuur | Pneumatisch |
| Windlade(n) | Kegelladen |
| Temperatuur | Equal temperament |
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' - grotendeels 1737, Prestant 8' - front 1737; discant dubbelkorig, Roerfluit 8' - discant 1737, Flûte Harmonique 8' - C-B uit Roerfluit, Salicionaal 8', Octaaf 4' - vanaf c 1737, Mixtuur II-IV sterk - 1842, Trompet 8'.
Zwelwerk (C-f'''): Fluit Travers 8', Holpyp 8' - 1842, Gamba 8', Voix Céleste 8', Melofoon 4', Piccolo 2' - 1737, Basson-Hobo 8'.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - C-b 1737, Octaaf 8', Fluit 4', Fagot 16'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Zwelwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Zwelwerk.
Speelhulpen: 3 vaste combinaties, Calcant, Nihil.
| Overige dispositiegegevens | |
|---|---|
| Verschillende disposities |
De dispositie van het Müller-orgel luidde in 1899: Onderklavier: Bourdon 16', Quintadeen 8', Octaaf 4', Quint 3', Superoctaaf 2', Mixtuur , Tertiaan , Trompet 8'. Bovenklavier: Prestant 8' (discant dubbelkorig), Roerfluit 8', Gemshoorn 4', Nachthoorn 2', Flageolet 1 1/2', Cornet (discant). Pedaal: Aangehangen. Manuaalomvang: C-c''', pedaalomvang C-c'. |
| Literatuur |
|
| Opnamen |
Verborgen parels van Michaël Maarschalkerweerd / Gerrit Christiaan de Gier, Erik Koevoets, Arjen Leistra, Gerben Mourik. - MMH2015/17-1 (4CD). - 2017. - Opgenomen op twaalf verschillende orgels. |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |