Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.

Foto: Michiel van 't Einde

Meeden, Nederland (Groningen) - Hervormde Kerk
Gemeente: Midden-Groningen
Adres: Kerkstraat 12, 9651 AW, Meeden

Beschrijving nr.: 1001054.
Groningen Orgelland nummer: 610. Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR3275. Fotokaart De Mixtuur nummer: A42.

Gebouwd door: Albertus Anthonie Hinsz (1751)
Het orgel bevat ouder materiaal: Pijpwerk uit 1643 van Jacobus Sieburg

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1751 Albertus Anthonie Hinsz  nieuwbouw
1801 Nicolaas Anthonie Lohman  overplaatsing
1855 Hermann Eberhard Freytag  diverse werkzaamheden
1870 Roelf Meijer  restauratie
ca. 1940 Hendrick Wicher Flentrop  diverse werkzaamheden
1970 firma D.A. Flentrop  diverse werkzaamheden
2016 Henk van Eeken  restauratie

  • In 1751 bouwde Hinsz een nieuw orgel in de kerk van Meeden, waarbij hij gebruik maakte van pijpwerk uit het instrument dat er al stond. Dit was in 1643 gebouwd door Jacobus Sieburg. In 1801 (waarschijnlijk) verplaatste N.A. Lohman het orgel van de voorgallerij naar de oostzijde van de kerk. Lohman schoof in 1820 de Quintadeen 16' op tot een Bourdon 16'. H.E. Freytag repareerde het instrument in 1855.
  • In 1869 bleek dat het oude pijpwerk van Sieburg door het hoge loodgehalte flink was beschadigd door het stemmen. Ook waren pijpen door de voeten gezakt. Roelf Meyer verrichtte de herstelling in augustus 1870. Het orgel is daarna nooit meer gewijzigd, maar ook vrijwel niet onderhouden. In 1976 bleek het pijpwerk er nog precies zo bij te staan als in 1870. Wel is tijdens de Tweede Wereldoorlog een windmotor geplaatst door Flentrop. De tremulant is verdwenen, en de afsluiting is buiten werking gesteld. De registerplaatjes zijn niet van Hinsz, maar uit de tijd van Lohman. De klaviatuur is echter wel van Hinsz. Flentrop plaatste pas in 1970 een windmotor.
  • In 2008 is een grondige restauratie gestart door Henk van Eeken. Adviseur bij deze werkzaamheden is Harald Vogel. Bij de restauratie is de Bourdon 16' vervangen door een Quintadeen. Het orgel is met Kerst 2015 voor het eerst weer bespeeld tijdens een kerkdienst. In januari 2016 is het werk opgeleverd. Op de foto's zijn papieren registeropschriften te zien, die niet veel later zijn vervangen door perkament.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal9
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen9
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
ToonhoogteRuim 1/2 toon boven normaal
TemperatuurGemodificeerde Meantone

Dispositie
Manuaal (C-c'''): Quintadena 16' - 2015, Praestant 8', Holfluit 8', Octaaf 4', Speelfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur V-VI sterk (1 1/3') (B/D), Trompet 8' (B/D).
Pedaal (C-d'): Aangehangen.
Speelhulpen: Tremulant, Ventil, Afsluiter.

VulstemSamenstelling
Mixtuur IV-VI sterk C: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c'': 4' - 2 2/3' - 2' - 2' - 1 1/3' - 1 1/3'.
Overige dispositiegegevens
Knock (1788) Manuaal: Quintadeen 16', Praestant 8', Holfluit 8', Octaaf 4', Speelfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur V-VI sterk (gedeeld) en Trompet 8' (gedeeld).
Literatuur
  • Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de Provincie Friesland, Groningen en Elders aangetroffen worden / Nicolaas Arnoldi Knock. - Nieuwe uitgave. - Sneek: Boeijenga, 1968. - Herdruk van het boekje uit 1788.
  • Bij de foto's. - In: Het Orgel, jrg. 56 nr. 7/8, juli/augustus 1960.
  • Het Groninger orgelbezit van de reformatie tot de romantiek / Frans Talstra. - Stichting Oude Groninger Kerken, Publicatie 22, november 1979.
  • Albertus Anthoni Hinsz, orgelmaker 1704-1785 / Willem Jan Dorgelo Hzn. - Augustinusga: Lykele Jansma, 1985.
  • Een konstkundig orgelmaker : Enkele bijdragen over het werk van de orgelmaker Albertus Anthoni Hinsz (1704-1785) / Jan Jongepier (red.). - Leens : Stichting Groningen Orgelland, 1994.
  • Het Groninger orgelbezit van Adorp tot Zijldijk : deel III Oldambt/Westerwolde / Jaap Brouwer, Dirk Molenaar, Adolph Rots, Frans Talstra, Victor Timmer. - Leens : Stichting Groningen Orgelland, 1996. - (Publicatie van de Stichting Groningen Orgelland ; 18).
  • Het historische orgel in Nederland 1726 - 1769 / dr. Hans van Nieuwkoop (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1997. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 2).
  • Het Groninger Orgelbezit van Adorp tot Zijldijk : deel VI Aanvullingen 1994-2009 / Jaap Brouwer, Dirk Molenaar, Victor Timmer. - [S.l.] : Stichting Groningen Orgelland, 2009. - (Publicatie van de Stichting Groningen Orgelland ; 29).
Opnamen Vincent van Laar bespeelt de orgels van Meeden en Uithuizermeeden / Vincent van Laar. - SGO 1801 CD98 (CD). - 2018.

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Bron: Fotokaart GR 3275 (Stichting Orgel Centrum).
Bron: Fotokaart GR 3275 (Stichting Orgel Centrum)
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 9 January 2016.
Foto: Michiel van 't Einde