Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 27 February 2015.

Foto: Piet Bron

Kampen, Nederland (Overijssel) - De Burgwal - Huis van Muziek en Verdieping
Gemeente: Kampen
Adres: Burgwal 60, 8261 EP, Kampen
Website: https://deburgwal.com/

Beschrijving nr.: 1000988.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR0851.

Gebouwd door: Zwier van Dijk (1877)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1877 Zwier van Dijk  nieuwbouw
1880 Jan Proper 
1942 firma Johann Reil 
1951 firma Johann Reil  ombouw
1959 Willem van Leeuwen  restauratie
1964 Willem van Leeuwen  restauratie
2007 Orgelmakerij Reil  restauratie

  • In 1875 werd de Burgwalkerk in gebruik genomen en in 1877 was het orgel gereed: een tweeklaviers instrument met aangehangen pedaal. Het telde 17 stemmen. In 1880 plaatste Jan Proper een Celeste 8' op het Bovenwerk. In 1942 werd het orgel gerestaureerd door J. Reil. Deze maakte een pneumatische pedaallade met drie stemmen. Verder maakte hij de Praestant van het hoofdwerk enkelkorig, verwijderde de Celeste en plaatste het Bovenwerk in een zwelkast.
  • In 1951 werd het orgel naar achteren geplaatst, omdat het voorover begon te hellen. J. Reil voerde de werkzaamheden uit. Hij maakte een kas voor een rugwerk en een drieklaviers speeltafel. De oude beelden werden van het orgel verwijderd. Reeds in de jaren 1958/1959 bleek een nieuwe restauratie nodig, die door Willem van Leeuwen werd uitgevoerd. Om ruimte te creëren voor het pedaal wijzigde hij de opbouw volledig: het Hoofdwerk verhuisde naar boven, en het oude Bovenwerk kwam als positief onder het Hoofdwerk. Het nieuwe pedaal met vijf stemmen plaatste hij in de pedaaltorens. Hij maakte ook een nieuwe tractuur en een nieuwe klavierbak. De zwelkast werd verwijderd. Het geheel werd uitgevoerd onder advies van de Orgel Adviescommissie van de GOV. Op 18 maart 1959 nam men het orgel weer in gebruik. De organist van de kerk, Piet Zwart, speelde hierbij werken van Bach, Pachelbel en Jan Zwart.
  • Helaas moest in 1960 het orgel al weer worden gedemonteerd, omdat het plafond van de kerk een restauratie nodig had nadat het op 24 juni 1960 gedeeltelijk was ingestort. Bij de herbouw in 1964 werden nieuwe beelden geplaatst, en tevens werd eindelijk het nog altijd lege rugpositief gevuld met negen stemmen. Het werk is opnieuw uitgevoerd door Willem van Leeuwen.
  • In 2006/2007 is het orgel door de firma Reil geheel gereviseerd. Enkele registers werden opnieuw geïntoneerd. Tevens is de orgelkas gerestaureerd en in een witte kleur geschilderd. Op 24 mei 2007 nam men het orgel weer in gebruik.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk10
- Rugwerk9
- Positief9
- Pedaal5
Totaal aantal stemmen33
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Quintadeen 16', Praestant 8' - dubbelkorig, Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur IV-VI sterk, Cornet IV sterk (discant), Trompet 8'.
Bovenwerk (C-f'''): Praestant 8', Viola di Gamba 8', Doesfluit 8', Octaaf 4', Speelfluit 4', Nasard 2 2/3' - 1951, Fluit 2', Mixtuur IV sterk, Hobo 8' - 1951, Tremulant.
Rugwerk (C-f'''): Quintadeen 8', Holpijp 8', Praestant 4', Gedekt Fluit 4', Gemshoorn 2', Quint 1 1/3', Scherp III sterk, Sesquialter II sterk (discant) - 1951, Kromhoorn 8' - 1964, Tremulant.
Het pijpwerk zonder jaartal is van oude datum, deels uit Maassluis (1732).
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Praestant 8', Octaaf 4', Fagot 16', Cornet 4'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Positief, Hoofdwerk - Rugwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Positief, Pedaal - Rugwerk.

Overige dispositiegegevens
Van 't Kruijs (1885) Het Orgel in de Christelijk Gereformeerde Kerk te Kampen heeft twee klavieren, aangehangen pedaal, 16 sprekende stemmen en is in 1877 door Van Dijk, uit Kampen, geleverd.
Organist de Heer J. Proper.
Hoofdmanuaal: Prestant (disc.) 16', Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet 4 st., Trompet 8'.
Bovenmanuaal: Prestant (disc. dub.) 8', Fluit dolce 8', Viola di Gamba 8', Salicet 4', Speelfluit 4', Openfluit 2'.
Aangehangen Pedaal.
Stomme Registers: Koppel, Afsluiting, Ventiel.
Verschillende disposities
  • De oorspronkelijke dispositie was:
    Hoofdwerk: Violon 16' (discant), Bourdon 16', Praestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk, Trompet 8'.
    Bovenwerk: Praestant 8' (met dubbelkorige discant), Viola di Gamba 8', Doesfluit 8', Salicet 4', Speelfluit 4', Open Fluit 2', Mixtuur IV sterk.
    Aangehangen pedaal.

  • Van 1942 tot 1951 was de dispositie:
    Hoofdwerk: Violon 16' (Discant), Bourdon 16', Praestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk, Trompet 8'.
    Bovenwerk (in zwelkast): Praestant 8', Viola di Gamba 8', Doesfluit 8', Salicet 4', Speelfluit 4', Open Fluit 2', Mixtuur IV sterk.
    Pedaal: Subbas 16' (1942), Octaafbas 8' (1942), Koraalbas 4' (1942).
    Koppelingen: Hoofdwerk - Positief, Hoofdwerk - Rugwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Positief, Pedaal - Rugwerk.

Literatuur
  • Verzameling van disposities der verschillende orgels in Nederland, benevens eene korte beschrijving van het Orgel in de Groote Kerk te Rotterdam met afbeelding / M.H. van 't Kruijs. - Rotterdam : Corns. Immig, 1885. - Fotografische herdruk, uitgegeven bij Frits Knuf, Amsterdam in 1972 in de serie Bibliotheca Organologica, volume I.
  • Orgelberichten. - In: Organophilia, Maandblad voor Orgelvrienden. - jrg. 2 nr. 8/9, augustus/september 1951.
  • Nogmaals Kampen / [W. Houtman]. - In: Organist & Eredienst, jrg. 25, nr. 271, april 1959.
  • Uit de orgelbouwwereld. - In: Het Orgelblad, jrg. 2 nr. 1, april 1959.
  • Orgelbouwnieuws. - In: Het Orgel, jrg. 55 nr. 4, april 1959.
  • Orgels in Kampen 2 : Burgwalkerk / W.Th. van Dijk en J.C.M. van 't Veer. - In: Het Orgelblad, jrg. 5 nr. 11, november 1962.
  • Orgels in Overijssel / Maarten Seybel. - Sneek: Boeijenga, 1965.
  • Woord en wederwoord : [gesprek met W.H. Zwart]. - In: De Orgelvriend, jrg. 9 nr. 11, november 1967.
  • Grote orgelexcursiedag op zaterdag 27 september 1969 : Orgelexcursie naar Kampen / Mej. D.J. Hulshof, A. Mulder. - In: De Orgelvriend, jrg. 11 nr. 9, september 1969.
  • Het koninklijk instrument en deszelfs geschiedenis : Kampen, Gereformeerde Burgwalkerk / Wim Dorgelo Hzn. - In: De Orgelvriend, jrg. 11 nr. 10, oktober 1969.
  • Orgelbouwnieuws - disposities / W. Brands. - In: De Orgelvriend, jrg. 15 nr. 2, februari 1973.
  • Een honderdjarige!!! : Het Zwier van Dijk-orgel in de Burgwalkerk te Kampen / W. Theo van Dijk. - In: De Orgelvriend, jrg. 20 nr. 4, april 1978.
  • Landelijke orgeldag Kampen : 20-jarig jubileum "De Orgelvriend" 30 september 1978 : Het orgel in de Burgwalkerk te Kampen / W. Theo van Dijk. - In: De Orgelvriend, jrg. 20 nr. 9, september 1978.
  • Orgels rond het IJsselmeer / Maarten Seybel, Aart Veldman. - Houten: Den Hertog B.V., 1984.
  • Orgels en organisten in Kampen / W.D. van der Kleij, W.H. Zwart. - Kampen: IJsselakademie, 1995.
  • Het historische orgel in Nederland 1872 - 1878 / Teus den Toom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2005. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 10).
  • Bekende en onbekende orgels langs de IJssel (Provincie Overijssel) / Maarten Seijbel. - Elburg : Stichting Nat. Historisch Orgelmuseum, 2009.
Opnamen
  • Sander van den Houten : Burgwalkerk - Kampen / Sander van den Houten. - Tuliprecords TURE 185013 (CD). - 2013.
  • Kampen - Improvisaties Koraalbewerkingen / Klaas Jan Mulder. - De Bazuin CD 5614 (2CD). - [2008].
  • Orgels en organisten in Kampen / Ton van den Berg, Jan Zwanepol, Henk G. van Putten, W. Theo van Dijk, Willem Hendrik Zwart. - JQZ Muziekprodukties QCD 3125-2 (CD). - 1995.
Links https://www.reil.nl/product/burgwalkerk-kampen/
YouTube Alexandre Guilmant "Lamentation" gespeeld in de Burgwalkerk / Gert van Hoef (2010)


Foto: Piet Bron. Datering: 27 February 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 February 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 February 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 February 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 February 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 February 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 February 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 February 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 February 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 February 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 February 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 February 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Wieger van Asperen. Datering: 14 September 2008.
Foto: Wieger van Asperen
Foto: Wieger van Asperen. Datering: 14 September 2008.
Foto: Wieger van Asperen
Foto: Wieger van Asperen. Datering: 14 September 2008.
Foto: Wieger van Asperen
Bron: Stichting Orgelcentrum.
Bron: Stichting Orgelcentrum
Situatie van voor 2006. Foto: Frits Kaan.
Foto: Frits Kaan
Situatie van voor 2006. Foto: Frits Kaan.
Foto: Frits Kaan
Bron: Boek
Bron: Boek "Orgels in Overijssel"
Foto: Piet Bron. Datering: 13 July 2013.
Foto: Piet Bron