Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 21 August 2009.

Foto: Evert-Jan van der Leij

Hindeloopen, Nederland (Fryslân) - Grote Kerk (Gertrudiskerk)
Gemeente: Súdwest-Fryslân
Adres: Kerkstraat 1, 8713 KG, Hindeloopen

Beschrijving nr.: 1000960.

Gebouwd door: Lammert van Dam (1813)
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas uit 1719 van Jan Harmens Camp

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1719 Jan Harmens Camp  nieuwbouw
1813 Lammert van Dam  nieuwbouw in bestaande kas
1869 L. van Dam & Zonen  overplaatsing
1980 Bakker & Timmenga  restauratie

  • Het instrument in Hindeloopen is hier in 1868/1869 geplaatst. Het is afkomstig uit de Nederlands Hervormde Kerk van Oosterbierum. In deze plaats werd het in 1719 gebouwd door Jan Harmens Camp. Mogelijk is het zelfs nog ouder, en gebouwd in 1665 door Harmens Jans Camp, maar dit is gezien de stijl van de kas en de ornamentiek niet waarschijnlijk. Volgens Knock had het orgel een hoofdwerk met acht registers, en een rugwerk met vijf. Het pedaal was aangehangen. Lammert van Dam maakte in 1813 een nieuw binnenwerk in de oude kas. In 1868 is het orgel in Hindeloopen geplaatst, maar een rugwerk ontbreekt hier. Het is niet duidelijk of Knock zich heeft vergist (rugwerk i.p.v. bovenwerk), of dat enkel de hoofdwerkkas is verplaatst naar Hindeloopen. In 1980 restaureerde Bakker & Timmenga het orgel, waarna het op 10 oktober 1980 weer in gebruik is genomen.
  • Het oude orgel uit Hindeloopen was volgens Knock gebouwd in 1635 (door Anthony Verbeek). Het was waarschijnlijk een 8-voets orgel met 14 registers op één manuaal en aangehangen pedaal. In 1678 is het verbouwd door Harmen Jansz.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1719OosterbierumHervormde Kerk
1868HindeloopenHervormde Kerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk9
- Bovenwerk6
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen15
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' (discant), Prestant 8', Holpijp 8', Viola 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III sterk, Trompet 8' (B/D).
De Viola staat op de lade tussen Mixtuur en Trompet. Oorspronkelijk is dit waarschijnlijk een vulstem geweest.
Bovenwerk (C-f'''): Prestant 8' (discant), Fluit Douce 8', Prestant 4', Fluit 4', Gemshoorn 2', Cariljon II sterk (discant).
Pedaal (C-d'): Aangehangen.
Koppelingen: Pedaalkoppel.
Speelhulpen: Tremulant.

Literatuur
  • Hindeloopen Ned. Herv. Kerk / Maarten Seybel. - In: Het Orgelblad, jrg. 13 nr. 4, april 1970.
  • Frieslands orgelpracht : deel I 1500-1800 / Jan Jongepier. - Sneek: Boeijenga, 1970.
  • Kroniek : 10 oktober 1980. - In: De Mixtuur, nr. 38, maart 1982.
  • Orgels rond het IJsselmeer / Maarten Seybel, Aart Veldman. - Houten: Den Hertog B.V., 1984.
  • Het historische orgel in Nederland 1479 - 1725 / dr. Hans van Nieuwkoop (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1997. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 1).
  • De Friese orgels tussen 1500 en 1750 : Een onderzoek naar de geschiedenis en de bouw van de orgels, de kasarchitectuur, de orgelmakers en de organisten / Auke Hendrik Vlagsma. - Leeuwarden : Fryske Akademy, 2003.
  • Vijf eeuwen Friese orgelbouw : Een schoone voorraad waarlyk / Jan Jongepier. - Leeuwarden : Friese Pers Boekerij, 2004.
  • Voorjaarsexcursie / Riemke Dijkstra, Sietse van der Hoek. - In: Friese Orgelkrant 2023 (Stichting Organum Frisicum - Het Friese Orgel).
Opnamen Monumenta inter Organa Neerlandica I : Rudi van Straten bespeelt de historische orgels van Blokzijl, Hindelopen en Hoorn. - Uitgave van J.K. Accoustics door de Werkgroep Monumenta inter Organa Neerlandica. - LP, 1985.

Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 21 August 2009.
Foto: Evert-Jan van der Leij
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 21 August 2009.
Foto: Evert-Jan van der Leij
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 13 June 2012.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 13 June 2012.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 13 June 2012.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 13 June 2012.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 28 June 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 28 June 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 28 June 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 21 August 2009.
Foto: Evert-Jan van der Leij