Spring naar content
Complete description of the selected organ
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 11 January 2012.

Photo: Michiel van 't Einde

Heukelum, Nederland (Gelderland) - Protestantse Kerk
Municipal: West Betuwe
Address: Torenstraat 1, 4161 CN, Heukelum
Website: http://www.kerkheukelum.nl/

Description nr.: 1000956.
Stichting Orgelcentrum card number: GR1051, KI1051.

Built by: Gideon Thomas Bätz (1779)

YearBuilderOpusActivity
1779 Gideon Thomas Bätz  new organ
1950 J.C. Sanders & Zoon  restoration
1969 K.B. Blank & Zoon  restoration
1998 Albert Hendrik de Graaf  restoration
2015 J.J. Elbertse & Zn.  restoration

  • Op 9 februari 1778 kreeg G.Th. Bätz van de regenten van het gasthuis in Heukelum de opdracht een orgel te bouwen voor de Hervormde kerk ter plaatse. Het instrument werd op 12 september 1779 in gebruik genomen. In de negentiende eeuw werd het geregeld hersteld, maar een eerste wijziging werd pas in 1923 uitgevoerd, toen de Trompet 8' werd vervangen door een nieuw exemplaar.
  • De firma Sanders restaureerde het orgel in 1950. In 1969 restaureerde Blank het instrument opnieuw. Zij plaatsten een nieuwe Trompet die gekopieerd werd naar de hoofdwerk-trompet uit de grote kerk in Woerden. Ook werden de registerknoppen en de opschriften gereconstrueerd. Adviseur bij de restauratie was dr. Maarten Vente. Op 21 oktober 1969 nam men het instrument weer in gebruik.
  • Het orgel is in 1997 door De Graaf opnieuw gerestaureerd. Op verschillende punten was de restauratie van 1969 niet geheel in stijl van Bätz uitgevoerd. Deze punten werden nu gecorrigeerd. Adviseurs waren Aart Bergwerff en Rudi van Straten. Op 8 mei 1998 is het orgel weer in gebruik genomen met een bespeling door Aart Bergwerff.
  • In 2014/2015 is het orgel gereviseerd door de firma Elbertse. Op 12 juni 2015 is het orgel weer in gebruik genomen met een concert door Aart Bergwerff.

Technical data
Number of stops per division
- Manuaal11
- Pedaalaangehangen
Total number of stops11
Key actionMechanical
Stop actionMechanical
Windchest(s)Slider chests
Pitcha' = 403 Hz
TemperamentNeidhardt III
Wind pressure67 mm

Specification
Manuaal (C-f'''): Bourdon 16' (B/D), Prestant 8', Holpijp 8' (B/D), Fluit Travers 8' (discant), Octaaf 4', Gemshoorn 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk (bas), Mixtuur VI-VIII sterk (discant), Cornet IV sterk (discant), Trompet 8' (B/D) - 1969/1998, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Aangehangen.

Compound stopComposition
Cornet IV sterk (discant) c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. c''': 5 1/3' - 4' - 3 1/5' - 2'.
Mixtuur III-IV-VI-VIII sterk C: 2' - 1 1/3' -1'. c°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 2' - 1 1/3' - 1 1/3'. c'': 4' - 4' - 2 2/3' - 2 2/3' - 2' - 2' - 1 1/3' - 1 1/3'.
Other specifications
Van 't Kruijs (1885) Het Orgel in de Hervormde Kerk te Heukelom is in 1779 door Bätz, uit Utrecht, geleverd. Het werk heeft één klavier, aangehangen pedaal en 11 sprekende stemmen.
Organist de Heer Looijen.
Manuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Holpijp 8', Fluit Travers (disc.) 8', Octaaf 4', Gemshoorn 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur, Cornet, Trompet 8'.
Aangehangen Pedaal.
Literature
  • Verzameling van disposities der verschillende orgels in Nederland, benevens eene korte beschrijving van het Orgel in de Groote Kerk te Rotterdam met afbeelding / M.H. van 't Kruijs. - Rotterdam : Corns. Immig, 1885. - Fotografische herdruk, uitgegeven bij Frits Knuf, Amsterdam in 1972 in de serie Bibliotheca Organologica, volume I.
  • Voor de orgelverzameling : Het orgel in de Hervormde Kerk te Heukelum / A.C.M. Franken. - In: Het Orgelblad, jrg. 1 nr. 6, september 1958.
  • Ned. Herv. Kerk Heukelum (Z.H.) / Documentatie Orgelcentrum. - In: Het Orgelblad, jrg. 10 nr. 10, oktober 1967.
  • Orgelbouwnieuws. - In: Het Orgel, jrg. 65 nr. 11, november 1969.
  • Het orgel in de Hervormde Kerk te Heukelum / Jan Jongepier. - In: Het Orgel, jrg. 67 nr. 12, december 1971.
  • Bij de omslag / Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 17 nr. 4, april 1975.
  • De orgelmakers Bätz (1739 - 1849) : Een eeuw orgelbouw in Nederland / Gert Oost. - 3e aangevulde druk. - Alphen aan den Rijn: Canaletto, 1981.
  • Orgelbouwnieuws : Heukelum, Hervormde Kerk. - In: De Orgelkrant, jrg. 3, nr. 7, juli 1998.
  • Het historische orgel in Nederland 1769 - 1790 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 3).
  • Ook orgel Heukelum gerestaureerd door De Graaf / Bart van Buitenen. - In: De Orgelvriend, jrg. 44 nr. 2, februari 2002.
Recordings
  • Het historische orgel in Nederland / Diverse organisten. - Hilversum : Evangelische Omroep, 1999. - Box met 12 CD's.
  • Aan volk en overheden : Nederlandse Orgelmuziek uit de 18e en 19e eeuw / Gert Oost. - Intersound 6810 854 (LP). - [1976]. - Opgenomen in Utrecht, Den Haag, Woerden, Heukelum en 's-Graveland.

Photo: Michiel van 't Einde. Date: 11 January 2012.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 11 January 2012.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 11 January 2012.
Photo: Michiel van 't Einde
Source: Fotokaart KI 1051 (Stichting Orgel Centrum).
Source: Fotokaart KI 1051 (Stichting Orgel Centrum)
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 11 January 2012.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 11 January 2012.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 11 January 2012.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 11 January 2012.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 11 January 2012.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 11 January 2012.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 11 January 2012.
Photo: Michiel van 't Einde