Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Henk Brussee. Datering: 18 August 2012.

Foto: Henk Brussee

Emmen, Nederland (Drenthe) - Grote of Pancratiuskerk
Gemeente: Emmen
Adres: Schoolstraat 5, 7811 XX, Emmen
Website: http://www.grotekerk.emmen.nl/

Beschrijving nr.: 1000864.
Groningen Orgelland nummer: 1100.

Gebouwd door: Roelf Meijer (1873)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1873 Roelf Meijer  nieuwbouw
1931 Hendrick Wicher Flentrop  uitbreiding
1949 firma D.A. Flentrop  diverse werkzaamheden
1966 Eppo Rynco Ottes  diverse werkzaamheden
2004 Mense Ruiter Orgelmakers  reconstructie
2005 Mense Ruiter Orgelmakers  uitbreiding

  • In 1872 bouwde Roelf Meijer een orgel met twee klavieren en aangehangen pedaal. Het kon op 14 april 1873 in gebruik worden genomen. Bij oplevering had het orgel 19 stemmen verdeeld over twee manualen en aangehangen pedaal. In
  • 1931 breidde H.W. Flentrop het uit met een vrij pedaal op een pneumatische lade. Van de Mixtuur verwijderde hij het hoogste koor en op het Bovenwerk werd een Voix Céleste geplaatst op een kantsleep.
  • In 1949 wijzigde D.A. Flentrop nog meer aan de dispositie. Het pedaal breidde hij uit, de Gamba werd vervangen door een Cornet en de Fagot-Hobo door een Sesquialter. Tenslotte plaatste Flentrop een Quintadeen 16'.
  • Een volgende ingreep vond plaats in 1966, toen Eppo Rynco Ottes het reviseerde. Een aantal registers zijn geheel vernieuwd en de intonatie is herzien. Op 17 juli 1966 werd het orgel weer in gebruik genomen tijdens een feestelijke kerkdienst, waarbij de eigen organist Vic de Val het orgel bespeelde.
  • Er werden onder advies van Stef Tuinstra en Rudi van Straten plannen gemaakt om het orgel te reconstrueren. Uiteindelijk voerde Mense Ruiter deze werkzaamheden uit. Tevens werd een vrij pedaal in stijl van Meijer aangelegd. Drie registers werden nog niet geplaatst. Op 19 en 20 juni 2004 is het orgel weer in gebruik genomen met een open orgeldag en een feestelijke kerkdienst. In 2005 plaatste Mense Ruiter de laatste stemmen op het pedaal, waarna het orgel in september 2005 voltooid was.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk12
- Bovenwerk7
- Pedaal4
Totaal aantal stemmen23
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk90 mm

Dispositie
Hoofdwerk (C-e'''): Prestant 16' - C-Dis gecombineerd met Bourdon, Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Gemshoorn 8', Octaaf 4', Gemsfluit 4' - 2004, Quint 2 2/3', Octaaf 2', Cornet V sterk - 2004, Mixtuur II-IV sterk, Trompet 8'.
Bovenwerk (C-e'''): Open Fluit 8', Viola di Gambe 8', Lieflijk Gedakt 8' - 2004, Viool Prestant 4' - 2004, Fluit d'Amour 4' - 2004, Woudfluit 2', Fagot-Hobo 8' - 2004.
Pedaal (C-d'): Violon 16' - 2005, Subbas 16' - 2004, Violoncello 8' - 2004, Octaaf 4' - 2005, Bombardon 16' - 2004, Trombone 8' - 2005.
Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.
Speelhulpen: Tremulant.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De oorspronkelijke dispositie luidde:
    Hoofdwerk: Prestant 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Gemshoorn 8', Octaaf 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Cornet V sterk (discant), Mixtuur III sterk, Trompet 8'.
    Bovenwerk: Holpijp 8', Open Fluit 8', Viola da Gamba 8', Viool Prestant 4', Fluit d'Amour 4', Woudfluit 2', Sesquialter II-III sterk.
    Het pedaal was aangehangen.

  • De dispositie luidde na de werkzaamheden van Ottes (1966):
    Hoofdwerk: Quintadeen 16' (1949), Prestant 8', Roerfluit 8', Gemshoorn 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Nachthoorn 1', Mixtuur II-IV sterk, Trompet 8'.
    Bovenwerk: Holpijp 8', Open Fluit 8', Salicionaal 8', Octaaf 4', Gedekte Fluit 4', Woudfluit 2', Nasard 1 1/3', Sesquialter II-III sterk (1949).
    Pedaal: Prestant 16', Bourdon 16', Octaaf 8', Schalmei 4'.

Literatuur
  • Berichten. - In: Het Orgel, 28e Jaargang No. 8, Mei 1931.
  • Organist Grote Kerk Vic de Val: "Gerestaureerd orgel nu artistiek verantwoord". - In: Emmer Courant, 30 juli 1966.
  • Feestelijk OrgelWeekend 19 en 20 juni 2004 : Grote Kerk Emmen. - Programmaboekje ingebruiknameweekend.
  • Orgelbouw in kort bestek : Emmen, Grote Kerk / Dirk Molenaar. - In: De Orgelvriend, jrg. 46 nr. 9, september 2004.
  • Het historische orgel in Nederland 1872 - 1878 / Teus den Toom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2005. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 10).
  • Orgelbouw in kort bestek : Emmen, Grote Kerk / Dirk Molenaar. - In: De Orgelvriend, jrg. 49 nr. 3, maart 2007.
Opnamen 1931-2000 Mense Ruiter Orgelmakers / Willem Tanke, Peter Westenbrink, Leonore Lub, Mattijs de Vreugd. - Mense Ruiter CD. - 2006. - Eigen uitgave.
Links https://www.orgelsindrenthe.nl/nederlands/emmen03.html

Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Foto: Jehudi Esenkbrink. Datering: 12 April 2019.
Foto: Jehudi Esenkbrink
Foto: Jehudi Esenkbrink. Datering: 12 April 2019.
Foto: Jehudi Esenkbrink
Foto: Jehudi Esenkbrink. Datering: 12 April 2019.
Foto: Jehudi Esenkbrink
Foto: Jehudi Esenkbrink. Datering: 12 April 2019.
Foto: Jehudi Esenkbrink
Foto: Jehudi Esenkbrink. Datering: 12 April 2019.
Foto: Jehudi Esenkbrink
Foto: Jehudi Esenkbrink. Datering: 12 April 2019.
Foto: Jehudi Esenkbrink
Foto: Jehudi Esenkbrink. Datering: 12 April 2019.
Foto: Jehudi Esenkbrink
Foto: Jaap Huttenga. Datering: 18 October 2018.
Foto: Jaap Huttenga