Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 27 September 2013.

Foto: Michiel van 't Einde

Elburg, Nederland (Gelderland) - Grote- of Sint Nicolaaskerk
Gemeente: Elburg
Streek:Veluwe
Adres: Zuiderkerkstraat 1, 8081 CJ, Elburg
Website: http://www.hervormdelburg.nl/

Beschrijving nr.: 1000857.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR1096.

Gebouwd door: Georg Heinrich Quellhorst (1825)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1825 Georg Heinrich Quellhorst  nieuwbouw
1925 A.S.J. Dekker  diverse werkzaamheden
1948 J. de Koff & Zoon  restauratie
1983 Hendriksen & Reitsma  restauratie
1983 Verschueren Orgelbouw  restauratie

  • Het oude orgel van de Nicolaaskerk in Elburg verkeerde omstreeks 1810 in slechte staat. Dankzij een schenking van de erven van luitenant-admiraal Van Kinsbergen in 1819 werd het mogelijk een nieuw instrument te laten bouwen. In 1821 tekende Georg Heinrich Quelhorst een overeenkomst voor de bouw van het orgel, dat uiterlijk in september 1823 klaar moest zijn. Uiteindelijk werd het nieuwe grote orgel pas in 1825 opgeleverd. Op 12 mei 1825 werd het in gebruik genomen.
  • Het instrument werd regelmatig onderhouden, maar bleef ongewijzigd. In 1925 werkte de firma Dekker uit Goes aan het orgel. De dispositie veranderde pas in 1948 toen De Koff het instrument repareerde. Hij verving de Viola di Gamba 4' van het Rugwerk door een Octave 4'. Er werden ook nieuwe klavieren gemaakt en de toonhoogte werd met een halve toon verlaagd. In de jaren 1981-1983 is het instrument gerestaureerd door de firma's Verschueren en Hendriksen & Reitsema. Het werd weer in gebruik genomen op 28 maart 1983.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk15
- Rugwerk10
- Pedaal8
Totaal aantal stemmen33
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Gemshoorn 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Woudfluit 2', Sexquialtera III sterk, Mixtuur V sterk, Cimbel IV sterk, Trompet 8' (B/D), Hoboe 8' (discant), Clarinet 4' (bas).
Rugwerk (C-f'''): Prestant 8', Holpijp 8', Fluit Travers 8' (discant), Octaaf 4' - 1948, Doesfluit 4', Octaaf 2', Cornet V sterk (discant), Mixtuur IV sterk, Dulciaan 8' (B/D), Vox Humana 8', Tremulant.
Pedaal (C-c'): Prestant 16', Subbas 16', Octaaf 8', Gedekt 8', Octaaf 4', Bazuin 16', Trompet 8', Clarinet 4'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Rugwerk (B/D), Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Rugwerk.

Overige dispositiegegevens
Van 't Kruijs (1885) Het Orgel in de Hervormde Kerk te Elburg heeft 31 sprekende stemmen, twee klaiveren en vrij pedaal. Dit werk is in 1825 door Quellhorst geleverd.
Organist de Heer Ter Linden.
Hoofdmanuaal: Prestant 8', Bourodn 16', Gemshoorn 8', Roerlfuit 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Woudfluit 2', Mixtuur 5 st., Sexquialter 3 st., Cimbel 4 st., Trompet 8', Clarinet-Hobo 8'.
Rugwerk: Prestant 8', Holpijp 8', Fluit Trav. (disc.) 8', Viola di Gamba 4', Fluit dolce 4', Mixtuur 4 st., Cornet 5 st., Dulciaan 8', Vox Humana 8'.
Pedaal: Prestant 16', Bourdon 16', Octaaf 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Bazuin 16', Trompet 8', Clarinet 4'.
Stomme registers: Koppeling, Afsluiting, Cimbelster, Ventiel.
Literatuur
  • Verzameling van disposities der verschillende orgels in Nederland, benevens eene korte beschrijving van het Orgel in de Groote Kerk te Rotterdam met afbeelding / M.H. van 't Kruijs. - Rotterdam : Corns. Immig, 1885. - Fotografische herdruk, uitgegeven bij Frits Knuf, Amsterdam in 1972 in de serie Bibliotheca Organologica, volume I.
  • Een honderdjarig orgel / Jan Zwart. - In: Het Orgelistenblad, jrg. 1 nr. 1, maart 1926.
  • Orgels op de Veluwe / Maarten Seybel. - Sneek: Boeijenga, 1962.
  • Verslag orgelstudiereis door Noord-Nederland en Oost-Friesland (Duitsland) van dinsdag 19 tot zaterdag 23 april 1960 (II) / dr.ir. W.H.C. Knapp. - In: Het Orgelblad, jrg. 5 nr. 3, maart 1962.
  • Nederland... orgelland / mr. A. Bouman. - 3e geh.omgew.druk. - Leiden: Spruyt, Van Mantgem & De Does, 1964.
  • Bij de foto's. - In: Het Orgel, jrg. 61 nr. 5, mei 1965.
  • Nederlandse orgelpracht : Grote of St. Nicolaaskerk te Elburg / Willem v.d. Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 10 nr. 6/7, juni/juli 1968.
  • De orgelgeschiedenis der Grote- of St. Nic. Kerk te Elburg / Maarten Seybel. - [Elburg] : [Grote Kerk], [s.a.]. - Gestencilde uitgave, ca. 1970.
  • Klein-orgelboek (deel 1). - Amersfoort: J.C. Willemsen, [1970].
  • Noord-Veluwe excursie 28 oktober a.s. / Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 14 nr. 10, oktober 1972.
  • Zes eeuwen Veluwse orgels / Maarten Seybel. - Zaltbommel : Europese Bibliotheek, 1975.
  • Langs kerken en kapellen : Orgeltocht door Nederland. - Amersfoort: J.C. Willemsen, [1977].
  • Laat zich 't orgel overal... : Het koninklijk instrument en zijn bespelers / Rik Valkenburg. - Dordrecht : J.P. van den Tol, 1980.
  • Restauratie orgel Grote Kerk Elburg : Samenwerking twee orgelbouwers / M. Seybel. - In: Reformatorisch Dagblad, zaterdag 23 januari 1982.
  • De orgelhistorie der Grote- of St. Nicolaaskerk te Elburg / Maarten Seijbel. - Elburg: Stichting tot Behoud van het Nederlandse Orgel, 1983. - (Publicatie ; [nr. 19]).
  • Kroniek : 28 maart 1983. - In: De Mixtuur, nr. 42, juni 1983.
  • Orgels rond het IJsselmeer / Maarten Seybel, Aart Veldman. - Houten: Den Hertog B.V., 1984.
  • Luisterrijk : Nederlandse kerkorgels in beeld / Carel van Gestel. - Alphen aan den Rijn: Atrium, 1998.
  • Het historische orgel in Nederland 1819 - 1840. - Amsterdam : Stichting NIvO, 2001. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 5).
  • De orgelpracht van de Nederlandse steden II : Hattem - Elburg - Harderwijk : Drie Noord-Veluwse Hanzesteden / Maarten Seijbel. - Elburg : Nationaal Orgelmuseum, 2017.
Opnamen
  • Orgelwerken : Johann Sebastian Bach / Wim Magré. - Excellent Recordings ER 123016 (CD). - 2016.
  • Vijf eeuwen kerkmuziek : Grote Kerk Elburg / Jacques van den Dool m.m.v. Noord-Veluws Kamerkoor o.l.v. Maarten Seijbel. - CD. - 2009.
  • Martin Mans 25 jaar organist / Martin Mans m.m.v. Urker Mannen Ensemble & Holland Boys Choir. - Amsterdam Classics AC 2001 (CD). - 2001. - Recorded in Elburg, Deventer en Riga.
  • Om de Pracht : Koraalbewerkingen van Willem Hendrik Zwart / Wim Magré. - JQZ Muziekproducties 98025-2 (CD). - 2003. - Opgenomen in Elburg, Kampen en Bolsward.
  • Het historische orgel in Nederland / Diverse organisten. - Hilversum : Evangelische Omroep, 1999. - Box met 12 CD's.
  • Elburg, Grote- of St. Nicolaaskerk : Dienel, Gulbins, Merkel, Rheinberger / Jaap Zwart. - Stichting Hanzesteden Orgelcultuur (CD). - 1998.
  • Psalmimprovisaties / Jan Bonefaas, Arjan Breukhoven, Jacques van den Dool, Jan Jongepier, Albert de Klerk, Bert Matter, Dick Sanderman, Maarten Seijbel, Piet Wiersma, Jaap Zwart jr.. - Contrapunctus Musicus VC 2464 (dubbel-CD). - 1997.
  • Populair orgelconcert / Wim Magré. - JQZ QCD 3094-2 (CD). - 1994.
  • Orgels in Hanzesteden : Orgelkunst in Europa langs wegen van een oud koopmansverbond / Diverse organisten. - NCRV-uitgave (box met 4 CD's). - 1992.
  • Wim Magré - Koraalbewerkingen. - JQZ CD 3060-2 (CD). - 1991.
  • Adriaan C. Schuurman en George Stam improviseren op het Quellhorst-orgel in de Grote- of Sint Nicolaaskerk te Elburg. - Uitgave van de Stichting Kerk en Muziek Grote Kerk Elburg, LP (1985). - In 1994 op CD verschenen, heruitgegeven in 2012. (HOVO CD 291173).
  • Monumenta inter Organa Neerlandica II : Rudi van Straten speelt op het hoofdorgel van de Grote- of St.Nicolaaskerk te Elburg / Rudi van Straten, orgel m.m.v. het Noord Veluws Kamerkoor o.l.v. Maarten Seijbel. - Uitgave van J.K. Accoustics door de Werkgroep Monumenta inter Organa Neerlandica. - LP, 1985.

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 27 September 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 27 September 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 27 September 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 27 September 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 24 April 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 24 April 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 24 April 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 24 April 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 24 April 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Bron: Calendar augustus 1961 (Stichting Orgelcentrum).
Bron: Calendar augustus 1961 (Stichting Orgelcentrum)
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Foto: Jaap Huttenga. Datering: 28 September 2013.
Foto: Jaap Huttenga