Spring naar content
Complete description of the selected organ
Photo: Jaap Huttenga. Date: 20 July 2011.

Photo: Jaap Huttenga

Eelde, Nederland (Drenthe) - De Dorpskerk
Municipal: Tynaarlo
Address: Hoofdweg 74, 9761 GE, Eelde
Website: http://www.pkn-eelde.nl/

Description nr.: 1000845.
Stichting Orgelcentrum card number: GR4142.

Built by: L. van Dam & Zonen (1907)

YearBuilderOpusActivity
1907 L. van Dam & Zonen  new organ
1968 Verschueren Orgelbouw747 restoration

  • Van Dam en zonen bouwden het orgel in 1906/1907. In 1968 maakte Verschueren een vrij pedaal, en wijzigde de dispositie. Het orgel werd volledig gerestaureerd. Adviseur bij de restauratie was oorspronkelijk de heer W.A. Houtman. Deze kwam echter te overlijden en werd opgevolgd door dhr. P. Baris uit Schiedam en dhr. J. de Vos uit Rotterdam. Verschueren verving op het hoofdwerk de Bourdon 16' door een Scherp, en op het bovenwerk werden de Viola di Gamba, Aeoline en Fugara 2' vervangen door een Doublette 2', Kwint 1 1/3' en Dulciaan 8'. Tevens maakte Verschueren een vrij pedaal met vier registers. Op 16 november 1968 is het instrument weer in gebruik genomen.
  • De restauratie van Verschueren was geen groot succes. De vervangen registers waren absoluut niet in overeenstemming met het oude werk, evenmin als het nieuwe pedaal. De restauratie van de bovenwindlade had ook geen echter verbetering opgeleverd. In 1983 kreeg Mense Ruiter de opdracht voor een nieuwe restauratie. Zij maakten een geheel nieuwe windlade voor het bovenwerk volgens Van Dam-factuur. De dispositie werd ook weer gedeeltelijk teruggebracht in de oude staat. De Viola di Gamba is afkomstig uit het Van Dam-orgel van de Oosterkerk te Leiden uit 1901. Ook werd een Bourdon 16' van dit orgel overgenomen, die weer op de plaats van de Scherp kwam te staan. Enkele Verschueren-registers werden omgebouwd of opnieuw geïntoneerd. De door Verschueren vernieuwde registerplaatjes werden ook weer in Van Dam-stijl gereconstrueerd. Het orgel in in 1983 weer in gebruik genomen met een bespeling do adviseur Jan Jongepier, en door de organist van de kerk, Ab Weegenaar.

Technical data
Number of stops per division
- Hoofdwerk10
- Nevenwerk6
- Pedaal4
Total number of stops20
Key actionMechanical
Stop actionMechanical
Windchest(s)Slider chests
TemperamentEqual temperament
Wind pressure75,5 mm

Specification
Hoofdwerk (C-g'''): Bourdon 16' (from c°) - 1901, Prestant 8', Holpijp 8', Violoncel 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Octaaf 2', Cornet III sterk (discant), Mixtuur II-III sterk (2'), Trompet 8' (B/D).
Bovenwerk (C-g'''): Salicionaal 8' - C-D uit Fluit Dolce, Viool de Gambe 8' - 1901; C-H uit Fluit Dolce, Fluit Dolce 8', Speelfluit 4', Quintfluit 3' - 1983, Fugara 2' - 1968/1983, Dulciaan 8' - 1968/1983.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Octaaf 8' - 19e eeuws, Octaaf 4' - 1901, Basson 16' - 1968.
Couplers: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.
Accessories: Tremulant.

Compound stopComposition
Mixtuur II-III sterk (Hoofdwerk) C: 2' - 1 1/3'. c°: 2 2/3' - 2'. c': 4' - 2 2/3' - 2'.
Cornet III sterk discant (Hoofdwerk) c': 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Other specifications
Different specifications
  • De oorspronkelijke dispositie luidde:
    Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Violoncel 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Octaaf 2', Cornet III sterk (discant), Mixtuur II-III sterk, Trompet 8' (gedeeld).
    Bovenwerk: Salicet 8', Viola di Gamba 8' (vanaf c), Fluit Dolce 8', Aeoline 8' (discant), Speelfluit 4', Fugara 2'.
    Pedaal: Aangehangen.

  • De dispositie luidde na de restauratie van 1968:
    Hoofdwerk: Prestant 8', Holpijp 8', Violoncel 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Octaaf 2', Cornet III sterk, Mixtuur II-III sterk, Scherp III-IV sterk (1968), Trompet 8'.
    Bovenwerk: Salicionaal 8', Bourdon 8', Speelfluit 4', Doublette 2' (1968), Quint 1 1/3' (1968), Dulciaan 8' (1968).
    Pedaal: Subbas 16', Octaaf 8' (1968), Prestant 4' (1968), Fagot 16' (1968).
    Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Nevenwerk.

Literature
  • Eelde Nederlandse Hervormde Gemeente. - In: Orgelnieuws fa. L. Verschueren c.v., december 1968.
  • Orgelinhuldigingen : Nederland. - In: De Praestant, jrg. 18 nr. 1, januari 1969.
  • Orgelbouwnieuws : Eelde. - In: Het Orgel, jrg. 65 nr. 1, januari 1969.
  • Orgels in Drente / Rien Buijk. - In: De Orgelvriend, jrg. 11 nr. 3, maart 1969.
  • Orgelbouw in de tweede helft der 19e en de eerste helft der 20e eeuw (deel 3) / Rien Buyk. - In: De Orgelvriend, jrg. 20 nr. 2, februari 1978.
  • Vier Van Dam orgels gerestaureerd / Jan Jongepier. - In: Het Orgel, jrg. 81 nr. 2, februari 1985.
  • Eelde, Hervormde Kerk. - In: Orgelkalender 1994. - Zeist : Jacques Stinkens Orgelpijpenmakers B.V., 1993.
  • Het historische orgel in Nederland 1902 - 1910 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2010. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 14).
Links https://www.orgelsindrenthe.nl/nederlands/eeldehk.html

Photo: Jaap Huttenga. Date: 20 July 2011.
Photo: Jaap Huttenga
Photo: Jaap Huttenga. Date: 20 July 2011.
Photo: Jaap Huttenga
Source: Postcard.
Source: Postcard
Photo: Michiel van 't Einde. Date: May 2010.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: May 2010.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: May 2010.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: May 2010.
Photo: Michiel van 't Einde