Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 12 August 2010.

Foto: Michiel van 't Einde

Driesum, Nederland (Fryslân) - Hervormde Kerk
Gemeente: Dantumadeel
Adres: Van Sytzamaweg 8, 9114 RW, Driesum
Website: http://www.hervormddriesum.nl/

Beschrijving nr.: 1000828.

Gebouwd door: Albertus Anthonie Hinsz (1783)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1783 Albertus Anthonie Hinsz  nieuwbouw
1901 Taeke Pieters Klimstra  diverse werkzaamheden
1907 Taeke Pieters Klimstra  wijzigen dispositie
1967 Wim Eppinga  restauratie
1997 Bakker & Timmenga  restauratie

  • Hinsz bouwde in 1782/1783 een nieuw orgel in Driesum. Het werd op 27 augustus 1783 ingespeeld en gekeurd door Gerrit Muyselaar uit Sneek. Het onderhoud kwam na 1785 in handen van Franz Caspar Schnitger, Albert van Gruisen en later van Willem Hardorff. Na 1867 werd de dispositie gewijzigd: de Fluit Douce 8' en de Cornet III discant verdwenen. Hiervoor in de plaats kwamen een Bourdon 16' discant en een Viola 8'. Het orgel werd in 1901 door Taeke Klimstra gerepareerd, maar in 1907 wijzigde hij de dispositie. Hij verving de Vox Humana door een Octaaf 2'. W. Eppinga reviseerde het geheel in 1967. Hij verwijderde de Bourdon 16', maar plaatste geen nieuwe Fluit Douce. Op de plek van de Viola plaatste hij een provisorische Cornet III sterk. Hiertoe verminkte hij de Mixtuur. In plaats van de Octaaf 2' kwam er een Terts 1 3/5, gedeeld.
  • Bakker & Timmenga voerden in de jaren 1995 en 1997 een restauratie uit in twee fasen. In 1995 werden de windladen en de mechanieken gereviseerd. In 1997 was het pijpwerk aan de beurt en is de spaanbalg gereconstrueerd. Het ontbrekende pijpwerk van de Mixtuur werd bijgemaakt. Zij maakten een nieuwe Vox Humana en Cornet. Adviseur bij het werk was Jan Jongepier.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal11
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen11
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurNeidhardt
Winddruk70 mm

Dispositie
Manuaal (C-d'''): Prestant 8', Holpijp 8', Fluit Does 8', Octaaf 4', Speelfluit 4', Nassat 3', Waldfluit 2', Cornet III sterk (discant) - 1997, Mixtuur III-IV-V sterk (2') (B/D), Trompet 8', Vox Humana 8' - 1997.
Pedaal: Aangehangen.
Speelhulpen: Tremulant, Afsluiting, Windlosser.

VulstemSamenstelling
Mixtuur III-IV-V sterk C: 2' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 3 1/5' - 2 2/3' - 2'. c'': 5 1/3' - 4' - 3 1/5' - 2 2/3' - 2'.
Cornet III sterk discant c': 4' - 2 2/3' - 1 3/5'.
Overige dispositiegegevens
Knock (1788) Manuaal: Praestant 8', Holpyp 8', Fluit Dous 8', Octaaf 4', Speelfluit 4', Nassat 3', Waldfluit 2', Mixtuur III-IV-V sterk, Cornet III sterk (discant), Trompet 8' en Vox Humana 8'.
Voorts een tremulant en aangehangen pedaal.
Verschillende disposities Van 1967 tot 1997 was de dispositie:
Manuaal: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Speelfluit 4', Nassat 3', Waldfluit 2', Terts 1 3/5' (Gedeeld), Mixtuur III sterk (Gedeeld), Cornet III sterk (Discant), Trompet 8'.
Er is nog één open plaats op de windlade.
Pedaal: Aangehangen .
Literatuur
  • Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de Provincie Friesland, Groningen en Elders aangetroffen worden / Nicolaas Arnoldi Knock. - Nieuwe uitgave. - Sneek: Boeijenga, 1968. - Herdruk van het boekje uit 1788.
  • Orgels in Friesland : In Driesum instrument van beroemde Hinsz / Maarten Seybel. - Krantenknipsel, 1967.
  • Orgelbouwnieuws. - In: Het Orgel, jrg. 63 nr. 10, oktober 1967.
  • Orgelbouwnieuws : Driesum. - In: Het Orgel, jrg. 64 nr. 9, september 1968.
  • Frieslands orgelpracht : deel I 1500-1800 / Jan Jongepier. - Sneek: Boeijenga, 1970.
  • Albertus Anthoni Hinsz, orgelmaker 1704-1785 / Willem Jan Dorgelo Hzn. - Augustinusga: Lykele Jansma, 1985.
  • Een konstkundig orgelmaker : Enkele bijdragen over het werk van de orgelmaker Albertus Anthoni Hinsz (1704-1785) / Jan Jongepier (red.). - Leens : Stichting Groningen Orgelland, 1994.
  • Orgelbouwnieuws : Driesum, Hervormde Kerk. - In: De Orgelkrant, jrg. 3 nr. 1, januari 1998.
  • Het orgel in de Hervormde Kerk te Driesum / Jan Jongepier. - In: Het Orgel, jrg. 94, nr. 4, juli 1998.
  • Restauratie Hinz-orgel van Hervormde Kerk Driesum is gereed / Jan Jongepier. - In: Organum Frisicum, 3 april 1998.
  • Het historische orgel in Nederland 1769 - 1790 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 3).
  • Vijf eeuwen Friese orgelbouw : Een schoone voorraad waarlyk / Jan Jongepier. - Leeuwarden : Friese Pers Boekerij, 2004.
Opnamen Het historische orgel in Nederland / Diverse organisten. - Hilversum : Evangelische Omroep, 1999. - Box met 12 CD's.

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 12 August 2010.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 12 August 2010.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 12 August 2010.
Foto: Michiel van 't Einde