Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde
Bodegraven, Nederland (Zuid-Holland) - Dorpskerk
Gemeente: Bodegraven-Reeuwijk
Adres: Oude Markt 1, 2411 AW, Bodegraven
Website: http://www.hervormdbodegraven.nl/
Beschrijving nr.: 1000748.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: A0048, GR3178 (Nieuwe editie). Fotokaart De Mixtuur nummer: H17.
Gebouwd door: Jac. van der Linden (1971)
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas en front uit 1761 van Hendrikus Hermanus Hess
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-g'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Gedekt Fluit 4', Nasart 2 2/3', Octaaf 2', Sesquialter II sterk, Cornet V sterk - 1982, Mixtuur V sterk, Trompet 8', Tremolo.
Bovenwerk (in zwelkast) (C-g'''): Holpijp 8', Celeste 8', Gamba 8', Prestant 4', Roerfluit 4', Gemshoorn 2', Quint 1 1/3', Scherp IV sterk, Hobo 8', Tremolo.
Pedaal (C-f'): Subbas 16', Gedekt 8', Prestant 8', Octaaf 4', Bazuin 16', Schalmey 4'.
Koppelingen: Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Bovenwerk, Hoofdwerk - Bovenwerk.
Foto: Michiel van 't Einde
Bodegraven, Nederland (Zuid-Holland) - Dorpskerk
Gemeente: Bodegraven-Reeuwijk
Adres: Oude Markt 1, 2411 AW, Bodegraven
Website: http://www.hervormdbodegraven.nl/
Beschrijving nr.: 1000748.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: A0048, GR3178 (Nieuwe editie). Fotokaart De Mixtuur nummer: H17.
Gebouwd door: Jac. van der Linden (1971)
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas en front uit 1761 van Hendrikus Hermanus Hess
| Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1761 | Hendrikus Hermanus Hess | nieuwbouw | 1772 | Hendrikus Hermanus Hess | uitbreiding | 1925 | J. de Koff & Zoon | nieuwbouw in bestaande kas | 1971 | Jac. van der Linden | nieuwbouw in bestaande kas | 1982 | Louis J. Kramer & Zn. | restauratie | 1987 | B.A.G. Orgelmakers | diverse werkzaamheden |
- H.H. Hess bouwde in 1760/1761 een orgel met één manuaal en veertien stemmen in Bodegraven. Het werd in juni 1761 gekeurd. In 1772 breidde Hess de vulstemmen van het orgel uit, omdat de klank te zwak was.
- In de oude orgelkas van Hess bouwde J. de Koff in 1925 een nieuw tweeklaviers orgel. Het werd gebouwd met mechanische tractuur en sleepladen, onder advies van de Nederlandsche Klokken- en Orgelraad. Wel pneumatisch waren de pedaalregisters en de Bourdon 16' van het Hoofdwerk. De Koff verving ook de oude frontpijpen. Hij liet de klaviatuur van Hess ongemoeid. Het orgel werd nu vanaf de zijkant bespeelbaar. Het nieuwe orgel werd in gebruik genomen op donderdag 19 maart 1925.
- Dit instrument paste qua stijl niet bij de kas, en eind jaren zestig werd besloten het te vervangen. Er zijn ook plannen geweest het werk van De Koff uit te breiden met een rugpositief en het geheel te reviseren. Op 18 april 1968 werd een laatste concert gegeven op het orgel door o.a. organist van de kerk Herman van Vliet.
- Jac. van der Linden bouwde een nieuw tweeklaviers orgel met vrij pedaal in de kas, dat in 1971 werd voltooid. Op 23 november 1971 is het nieuwe orgel in gebruik genomen. Omdat men de klank van het orgel niet bevredigend vond, werd aan Louis J. Kramer in 1981 de opdracht gegeven het te reviseren en enkele stemmen opnieuw te intoneren. Tevens is er een nieuwe Cornet geplaatst. Op 1 mei 1982 werd het orgel weer in gebruik genomen met een concert door Herman van Vliet. Men bleef in Bodegraven echter niet gelukkig met het niet bij de kas passende binnenwerk. Herhaaldelijk zijn plannen gemaakt voor de bouw van een nieuw orgel in de historische kas.
- In 1983 moest het orgel buiten gebruik worden gesteld omdat er instortingsgevaar dreigde. De kas was voorover gaan hellen. Een groot deel van het pijpwerk is uit voorzorg verwijderd. Na herstel en verankering van de orgelkas plaatste de firma B.A.G. Orgelmakers het instrument terug in de kas. Adviseur hierbij was Klaas Bolt. Op 22 augustus 1987 is het orgel weer in gebruik genomen met een bespeling door de plaatselijke organisten Nico van Vliet en Gijsbert Kok.
Technische gegevens
| Aantal registers per werk | |
| - Hoofdwerk | 11 |
| - Bovenwerk | 9 |
| - Pedaal | 6 |
| Totaal aantal stemmen | 26 |
| Toetstractuur | Mechanisch |
| Registertractuur | Mechanisch |
| Windlade(n) | Sleepladen |
Dispositie
Hoofdwerk (C-g'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Gedekt Fluit 4', Nasart 2 2/3', Octaaf 2', Sesquialter II sterk, Cornet V sterk - 1982, Mixtuur V sterk, Trompet 8', Tremolo.
Bovenwerk (in zwelkast) (C-g'''): Holpijp 8', Celeste 8', Gamba 8', Prestant 4', Roerfluit 4', Gemshoorn 2', Quint 1 1/3', Scherp IV sterk, Hobo 8', Tremolo.
Pedaal (C-f'): Subbas 16', Gedekt 8', Prestant 8', Octaaf 4', Bazuin 16', Schalmey 4'.
Koppelingen: Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Bovenwerk, Hoofdwerk - Bovenwerk.
| Overige dispositiegegevens | |
|---|---|
| Hess (1774) |
Het Orgel in de Gereformeerde-Kerk, met één Hand-Clavier en een aangehangen-Pedaal, heeft 15 stemmen. Praestant 8', Praestant halv 16', Holpyp 8', Fluit 4', Octaav 4', Super Oct. 2', Gemshoorn 2', Flajeolet 1', Nazat 3', Quint 3', Cornet, Sexquialtra, Mixtuur, Scherp en Trompet 8'. By dit werk zyn 3 Blaasbalgen, het zelve wierd Ao. 1760 aanbesteed aan H.H. Hess, en 's Jaars daar aan volgende in de maand Juny geëxamineerd door de Heer J. Potbolt Organist in de Oud-Kerk en Klokkenist van den dam te Amsterdam. Dan of schoon het werk volgens gemaakt contract in allen deelen volkomen goedgekeurd wierd, zo bevond men egter dat deszelfs geluiden te weinig waaren om de Kerk-zang in een behoorlyke order te ondersteunen, waarom de Heeren Kerk-meesteren Ao. 1772 beslooten, met den Maaker te accordeeren om de Mixtuuren en verdere Vulstemmen zo veel te versterken, als immers de ruimte der Windlade & c. toeliet, ook wierd teffens het Oxzaal, dat wat bekrompen was, vergroot; Zo dat het thans niet alleen een fraai werk voor het gezigt, maar ook te gelyk voor 't gehoor is, te meer wyl het dak der Kerke, dat, zederd de opbouw der door de Fransche verbrande Kerk, onbeschooten was gebleeven, nu te gelyk beschooten is geworden: zynde het juist 100 Jaaren dat Bodegraven het bekende ongelukkig lot ter beurte viel. |
| Van 't Kruijs (1885) |
Het Orgel in de Hervormde Kerk te Bodegraven heeft één klavier en aangehangen pedaal, 13 sprekende stemmen en is in 1760 door Hess, uit Gouda, geleverd. Organist de Heer Van der Vlist. Manuaal: Prestant 8', Bourdon (disc.) 16', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Nazard 3', Quint 3', Octaaf 2', Gemshoorn 2', Flageolet 1', Mixtuur, Cornet, Trompet 8'. Aangehangen Pedaal. |
| Verschillende disposities |
|
| Literatuur |
|
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |