Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde
Arnhem, Nederland (Gelderland) - Koepelkerk
Gemeente: Arnhem
Adres: Jansplein 60, 6811 GD, Arnhem
Website: http://www.gkv-arnhem.nl/
Beschrijving nr.: 1000705.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR2504.
Gebouwd door: Carl Friedrich August Naber (1841)
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Gedekte Fluit 4', Octaaf 2', Mixtuur III-IV-V-VI sterk - 1842/1973, Cornet III sterk (from f°), Trompet 8' - 1973.
Onderpositief (C-f'''): Holpijp 8', Viola di Gamba 8' - 1842/ca. 1900, Flûte Travers 8' (from c°) - 1973, Roerfluit 4', Nasard 2 2/3' (from c°) - 1948, Gemshoorn 2', Sexquialter II sterk - 1933, Dulciaan 8' - 1973.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Octaafbas 8', Octaaf 4', Fagot 16', Trompet 4' - gereserveerd.
Koppelingen: Hoofdwerk - Onderpositief, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Onderpositief.
Foto: Michiel van 't Einde
Arnhem, Nederland (Gelderland) - Koepelkerk
Gemeente: Arnhem
Adres: Jansplein 60, 6811 GD, Arnhem
Website: http://www.gkv-arnhem.nl/
Beschrijving nr.: 1000705.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR2504.
Gebouwd door: Carl Friedrich August Naber (1841)
| Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1841 | Carl Friedrich August Naber | nieuwbouw | ca. 1900 | Maarschalkerweerd & Zoon | diverse werkzaamheden | 1933 | J. de Koff & Zoon | wijzigen dispositie | 1948 | J.C. Sanders & Zoon | restauratie | 1978 | Orgelmakerij Reil | restauratie | 2013 | Gebroeders Van Vulpen | restauratie |
- De Nederlands Hervormde Nieuwe Kerk of Koepelkerk werd gebouwd in de jaren 1837/1839. In 1841 bouwde Naber een nieuw orgel voor deze kerk, dat op 30 december 1841 is opgeleverd. Op zondag 2 januari 1842 werd het in gebruik genomen. Het orgel had bij oplevering 12 stemmen en een aangehangen pedaal. Er was voor 4 stemmen extra plaats gereserveerd: op het hoofdmanuaal een Quint 2 2/3' en een Mixtuur III-VI sterk, en op het bovenmanuaal een Salicionaal 4' en een Gemshoorn 2'. De Mixtuur en de Gemshoorn zijn al vrij snel geplaatst, de beide andere stemmen nooit. De oorspronkelijke plaats van de speeltafel was aan de achterzijde. Deze is echter in 1864 naar de rechterzijkant verplaatst.
- In 1885 was de huidige dispositie al aanwezig. Om het vrije pedaal te kunnen plaatsen werd het bovenwerk als onderpositief in de kast geplaatst, en het pedaal op de plaats van het bovenwerk. Wie deze werkzaamheden heeft uitgevoerd is niet bekend. De pedaallade was pneumatisch, en is later electrisch gemaakt. Mogelijk werd het werk uitgevoerd door de firma Leichel. De firma Maarschalkerweerd onderhield het orgel geruimte tijd, in welke tijd verschillende wijzigingen zijn uitgevoerd: de Dulciaan werd gewijzigd in een Clarinet, het pijpwerk werd voorzien van expressions en er werd een Voix Celeste geplaatst op een kantsleep.
- De firma De Koff verving in 1933 de Clarinet door een Hobo, plaatste een Sexquialter en wijzigde de samenstelling van de Mixtuur. Het gebouw en het orgel hadden flink geleden onder de bombardementen uit de tweede wereldoorlog. Sanders herstelde het in 1948, met als uitgangspunt het oorspronkelijke orgel van Naber. Op 9 juli 1948 konden kerk en orgel weer in gebruik worden genomen. De kerk is in 1958 overgegaan in handen van de Gereformeerde Kerk (Vrijgemaakt).
- In 1973 was de staat van het orgel zo slecht, dat afbraak werd overwogen. Uiteindelijk is het orgel door vrijwilligers met hulp van Reil gerestaureerd. Deze werkzaamheden werden in 1978 afgerond. Op het pedaal is nog een lege sleep, waar een Trompet 4' op zal worden geplaatst. Enkele stemmen zijn gekopieerd naar Naber-pijpwerk uit de Hervormde Kerk te Warnsveld (Trompet 8' en Flute Travers) en de Joriskerk in Amersfoort (Dulciaan 8').
- In 2012-2013 is het orgel grondig gerestaureerd door de firma Van Vulpen, als sluitstuk van een restauratie van het kerkgebouw. Het orgel zal waarschijnlijk in mei 2013 opgeleverd worden.
Technische gegevens
| Aantal registers per werk | |
| - Hoofdwerk | 9 |
| - Onderpositief | 8 |
| - Pedaal | 4 |
| Totaal aantal stemmen | 21 |
| Toetstractuur | Mechanisch |
| Registertractuur | Mechanisch |
| Windlade(n) | Sleepladen |
| Toonhoogte | a' = 440 Hz |
| Temperatuur | Equal temperament |
| Winddruk | 88 mm |
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Gedekte Fluit 4', Octaaf 2', Mixtuur III-IV-V-VI sterk - 1842/1973, Cornet III sterk (from f°), Trompet 8' - 1973.
Onderpositief (C-f'''): Holpijp 8', Viola di Gamba 8' - 1842/ca. 1900, Flûte Travers 8' (from c°) - 1973, Roerfluit 4', Nasard 2 2/3' (from c°) - 1948, Gemshoorn 2', Sexquialter II sterk - 1933, Dulciaan 8' - 1973.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Octaafbas 8', Octaaf 4', Fagot 16', Trompet 4' - gereserveerd.
Koppelingen: Hoofdwerk - Onderpositief, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Onderpositief.
| Vulstem | Samenstelling |
| Mixtuur III-VI sterk (Hoofdwerk) | C: 2' - 1 1/3' - 1'. c°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 2 2/3' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c'': 5 1/3' - 4' - 4' - 2 2/3' - 2 2/3' - 2'. |
| Cornet III sterk (Hoofdwerk) | f': 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. |
| Sexquialter II sterk (Positief) | C: 1 1/3' - 1 3/5'. c': 2 2/3' - 1 3/5'. |
| Overige dispositiegegevens | |
|---|---|
| Van 't Kruijs (1885) |
Het Orgel in de Koepelkerk te Arnhem heeft 20 sprekende stemmen, twee klavieren en vrij pedaal. In 1841 is dit werk door Naber, uit Deventer, geleverd. Organist de Heer D.J. Gerbrands. Hoofdmanuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Roerfluit 8', Octaaf 4', Gedekte Fluit 4', Octaaf 2', Mixtuur 3-5 st., Cornet 3 st., Trompet 8'. Bovenmanuaal: Holpijp 8', Viola di Gamba 8', Flûte Travers 8', Roerfluit 4', Gemshoorn 2', Dulciaan 8', Clarinet 8'. Pedaal: Subbas 16', Octaaf 8', Violoncello 8', Bazuin 16'. Dit Pedaal is rondvormig. Stomme Registers: Koppelingen. |
| Verschillende disposities |
|
| Literatuur |
|
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |