Spring naar content

Gideon Thomas Bätz




Geboorte- en sterfjaar
Geboortejaar1751Utrecht
Sterfjaar1820Utrecht
Vestigingsplaats
1772Utrecht



Gideon Thomas Bätz is geboren op 8 juni 1751 in Utrecht als zoon van de orgelbouwer Johann Heinrich Hartmann Bätz. Nadat hij meerderjarig was geworden nam Gideon Thomas de leiding op zich van het familiebedrijf dat sinds de dood van zijn vader in 1770 werd geleid door zijn oom Johann Heinrich Wilhelm Bätz. Deze trok zich weer terug uit het bedrijf. Nadat ook Gideons broer Christoffel in 1776 meerderjarig was geworden werd hij compagnon, en ging het bedrijf werken onder de firmanaam G.T. Bätz & Comp. Na de dood van hun moeder Johanna Maria op 8 oktober 1777 eiste Gideon het huis en de werkplaats op. Het gevolg was een scheiding van de beide broers. Christoffel begon een eigen bedrijf, maar hij verrichtte ook nog veel werkzaamheden voor zijn broer. Op 3 mei 1800 overleed Christoffel. Hierna werkte Gideon alleen in het bedrijf tot 1818. In dat jaar werd zijn neef Johan Martin Willem (zoon van Christoffel) compagnon, en ging het bedrijf verder onder de naam G.T. & J. Bätz & Comp. Gideon Thomas overleed op 30 januari 1820.

Literatuur
  • Gebroeders Bätz orgelmakers Utrecht : De orgelmakers Bätz honderd jaar Utrechtse orgelbouw, Centraal Museum Utrecht 21 november 1975 - 18 januari 1976 / dr. M.A. Vente, Gert Oost. - Utrecht : Centraal Museum, 1975.
  • De orgelmakers Bätz : Honderd jaar Utrechtse orgelbouw / dr. Gert Oost. - In: Het Orgel, jrg. 72 nr. 1, januari 1976.
  • Orgel ABC : Orgelfoto-album. - Amersfoort: J.C. Willemsen, [1976]. - Extra editie van "De Orgelvriend".
  • De orgelmakers Bätz (1739 - 1849) : Een eeuw orgelbouw in Nederland / Gert Oost. - 3e aangevulde druk. - Alphen aan den Rijn: Canaletto, 1981.
  • Bätz : Drie generaties orgelbouw / Jaap Jan Steensma. - In: Het Orgel, jrg. 113, nr. 6, november 2017.
  • Oud papier : Afl. 7 : Gideon Thomas Bätz en epidemie in Enkhuizen / Jaap Jan Steensma. - In: De Orgelvriend, jrg. 62 nr. 4, mei 2020.
  • "Dartlend in het glas" : Papierfragmenten familie Bätz / Jaap Jan Steensma. - Elburg : Stichting tot Behoud van het Nederlandse Orgel, 2020. - (Publicatie nr. 90).
Links http://www2.let.uu.nl/solis/lbdelta/vente/baetzwitte.htm

Werklijst
Nieuwgebouwde orgels
JaarPlaats / GebouwOpus
1773Haarlem, Doopsgezinde Kerk (thans in de Bakenesserkerk te Haarlem)
1779Heukelem, Nederlands Hervormde Kerk
1787Breukelen, Nederlands Hervormde Kerk
1796De Steeg, Kasteel Middachten (thans Utrecht, Domkerk), kabinetorgel
1804Werkhoven, Rooms-Katholieke Kerk (afgebroken)
1812Utrecht, Remonstrantse Kerk (tegenwoordig in Vleuten, NH Kerk)
1819Amersfoort, Room-Katholieke Kerk op 't Zand (Sint Franciscus Xaverius)
1819Edam, Evangelisch Lutherse Kerk
Werkzaamheden aan bestaande orgels
JaarPlaats / GebouwOpus
1785Abcoude, Rooms-Katholieke schuilkerk


Handtekening orgel Sint Franciscus Xaveriuskerk, Amersfoort, 1819
(bron: Foto: Janco Schout, 25 augustus 2007)