Spring naar content
Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Schiedam, Nederland (Zuid-Holland) - Sint Jan de Doper- of Havenkerk
Gemeinde: Schiedam
Adresse: Lange Haven 70, 3111 CH, Schiedam

Beschreibung nr.: 1005157.

Gebaut von: Wander Beekes (1825)
Demolished (1875)


  • Aan de Lange Haven te Schiedam werd in de jaren 1822-1824 een nieuwe kerk gebouwd in de zogenaamde waterstaatstijl. De kerk werd ontworpen door A. Tollus, en kon op 14 november 1824 in gebruik worden genomen als Rooms-Katholieke parochiekerk, gewijd aan Johannes de Doper. Wegens teruglopend kerkbezoek is de kerk in 1967 gesloten. Een dreigende afbraak werd tegengegaan door verkoop aan de Stichting tot Behoud en Onderhoud van Kerkgebouwen in Den Haag in 1973. Hierna werd het gebouw gerestaureerd en in gebruik genomen door Johan Maasbach Wereldzending. Het interieur van de voormalige Rooms-Katholieke kerk bleef grotendeels behouden.
  • In de Havenkerk bouwde Wander Beekes in 1823-1825 een orgel met twee manualen en aangehangen pedaal. Het had 22 stemmen. Oorspronkelijk was op het Positief een Vox Humana 8' geplaatst met een eigen tremulant. Omdat dit register door de akoestiek van de kerk niet goed klonk, werd het later vervangen door een Fagot 8'. De dispositie is bekend uit Broekhuijsen. Het orgel is gekeurd door J. Robbers en C. de Lange uit Rotterdam, en J.J. Berghuis uit Delft. Waarschijnlijk bezat het orgel een loos rugwerk, dat in 1842 door Machiel Beekes is verwijderd. Vanaf 1870 gaan er regelmatig stemmen op om het orgel te vervangen. In juni 1871 bezocht een commissie de kerk in Huissen, om een orgel van Theodorus Vermeulen te beoordelen, en eventueel ook in Elberfeld een instrument van deze Vermeulen te bekijken. Het gloednieuwe orgel in Huissen werd goed bevonden, zodat Vermeulen de opdracht kreeg voor de bouw van een nieuw instrument, dat met kerst 1872 gereed zou zijn. Op 21 juni 1872 overleed Vermeulen, en het contract werd ontbonden. Uiteindelijk is in 1875 een nieuw orgel geleverd door de firma Maarschalkerweerd.
  • Het oude orgel van Beekes werd nu te koop aan geboden. Het werd gekocht door de Sint Josephkerk in Den Haag. In deze kerk stond een oud orgel dat afgebroken werd. Maarschalkerweerd plaatste het instrument over. Na de bouw van de nieuwe kerk aan de Van Limburg Stirumstraat in 1888 bouwde de firma Franssen een nieuw orgel in deze kerk, met gebruik van een groot deel van het pijpwerk van Beekes. Het is zelfs waarschijnlijk dat Franssen het bestaande orgel in nieuwe kassen plaatste, en uitbreidde met een nieuw pneumatisch pedaal. In de jaren 1917 en 1946 werd het instrument gewijzigd. Tussen de sluiting van de kerk in 1971 en de afbraak in 1973 is het orgel gesloopt. Het pijpwerk van Beekes is door Vermeulen uit Alkmaar bewaard, en voor een deel gebruikt voor andere orgels.

Kurze Übersicht der Orte, an denen die Orgel gestanden hat
1825SchiedamSint Jan de Doper- of Havenkerk
1875Den HaagSint Josephkerk

Technische Daten
Anzahl Register pro Manual
- Manuaal12
- Positief10
- Pedaalaangehangen
Gesamtzahl der Stimmen22
TastentrakturMechanical
RegistertrakturMechanical
Windlade(n)Slider chests
TemperaturEqual temperament

Disposition
Manuaal (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpyp 8', Fluit Travers 8' (discant), Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur IV sterk (bas), Mixtuur V-VI sterk (discant), Cornet V sterk (discant), Sexquialter II sterk (discant), Trompet 8' (B/D).
Positief (C-f'''): Holpyp 8', Roerfluit 8', Viol di Gamba 8', Quintadena 8', Prestant 4', Fluit 4', Woudfluit 2', Flageolet 2', Carillon III sterk (B/D), Fagot 8'.
Pedaal (C-d'): Aangehangen.
Koppeln: Manuaalkoppel (gehalveerd).
Nebenregister und Spielhilfen: Tremulant, Tremulant voor de Fagot 8', Twee afsluitingen.

Literatur
  • De orgelgeschiedenis van de Havenkerk te Schiedam / A. Bijvank. - In: De Orgelvriend, jrg. 21 nr. 1, januari 1979.
  • De orgelgeschiedenis van de Havenkerk te Schiedam : 2de deel : Het orgel dat nooit werd afgeleverd / A. Bijvank. - In: De Orgelvriend, jrg. 21 nr. 2, februari 1979.
  • De orgelgeschiedenis van de Havenkerk te Schiedam : Het oude orgel II / A. Bijvank. - In: De Orgelvriend, jrg. 21 nr. 4, april 1979.