Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 16 November 2010.

Foto: Tjalling Roosjen

Heiloo, Nederland (Noord-Holland) - Witte Kerkje
Gemeente: Heiloo
Adres: Heerenweg 32, 1851 KS, Heiloo
Website: https://wittekerk-heiloo.nl/
https://www.pknheiloo.nl/

Beschrijving nr.: 1002645.

Gebouwd door: firma D.A. Flentrop (1966)
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas uit ca. 1740 van Builder unknown

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
ca. 1740 Builder unknown  nieuwbouw
1863 L. Ypma & Co.  overplaatsing
1926 Builder unknown  restauratie en uitbreiding
1936 Hendrick Wicher Flentrop  nieuwbouw in bestaande kas
1966 firma D.A. Flentrop  nieuwbouw in bestaande kas

  • Rond 1740 werd een orgel gebouwd voor de Sint Matthiaskerk in Alkmaar, een rooms-katholieke schuilkerk aan de Sint Jacobsstraat. De maker is niet bekend. Na de wiijding van de nieuwe Sint Laurentiuskerk in 1862, is de schuilkerk opgeheven. Het orgel is in 1862-1863 door Lodewijk Ypma overgeplaatst naar de Hervormde Kerk in Heiloo. Volgens sommige bronnen zou dit orgel oorspronkelijk twee manualen hebben gehad, maar dat lijkt onjuist te zijn.
  • In 1926 is het orgel hersteld en uitgebreid met een Bourdon 16' en een Voix Céleste 8'. Het werd hierna weer in gebruik genomen op 4 april 1926, Eerste Paasdag, met een concert door de heer W.H. Slinger uit Alkmaar samen met mejuffrouw Teunissen. Er is niet vermeld wie de werkzaamheden heeft uitgevoerd, maar mogelijk was het Hendrik Wicher Flentrop.
  • Door Hendrik Wicher Flentrop is in 1936 een nieuw pneumatisch orgel gebouwd achter het oude front. Alleen de oude frontpijpen zijn blijven staan, de rest van het pijpwerk is nieuw gemaakt. Waarschijnlijk zijn de Bourdon 16' en de Voix Céleste uit 1926 opnieuw geplaatst.
  • In 1966 voerde D.A. Flentrop een restauratie uit van de kas, en tevens werd een nieuw mechanisch binnenwerk gemaakt, in stijl passend bij de bouwtijd van het front. Het heeft elf registers op het manuaal en aangehangen pedaal.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
ca. 1740AlkmaarRooms-Katholieke Schuilkerk Sint Matthias
1863HeilooHervormde Kerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal11
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen11
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk70 mm

Dispositie
Manuaal (C-g''', deling tussen b°/c'): Prestant 8' (discant), Quintadena 8', Holpijp 8' (B/D), Prestant 4', Roerfluit 4' (B/D), Octaaf 2', Quint 1 1/3' (bas), Flageolet 1', Sexquialtera II sterk (2 2/3'+1 3/5') (discant), Mixtuur III sterk (1 1/3') (B/D), Dulciaan 8' (B/D).
Pedaal (C-f'): Aangehangen.

VulstemSamenstelling
Mixtuur III sterk C: 1 1/3' - 1' - 2/3'. c°: 2' - 1 1/3' - 1'. c': 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c'': 4' - 2 2/3' - 2'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De dispositie luidde in Alkmaar (volgens Hess, 1774):
    Manuaal: Praestant 8' (discant), Holpyp 8', Praestant 4', Gemshoorn 4', Rhoer-fluit 4', Quint-Praestant 3', Quint-Fluit 3', Octaav 2', Flajoelet, Sexquialtra, Voxhumana 8', Tremulant.

  • Het binnenwerk van H.W. Flentrop uit 1936 had als dispositie:
    Manuaal (C-f'''): Prestant 8', Holpijp 8', Gamba 8', Voix Céleste 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Mixtuur III sterk, Tremulant.
    Pedaal (C-d'): Bourdon 16'.
    Speelhulpen: Pedaalkoppel, Superoctaafkoppel.

Literatuur
  • Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de zeven vereenigde provincien als mede in Duytsland en elders aangetroffen worden (Gouda, 1774) / Joachim Hess. - Facsimile herdruk, verzorgd door Arend Jan Gierveld. - Buren : Frits Knuf, 1980. - (Bibliotheca Organologica ; volume XI).
  • Nieuwe en Herstelde Orgels: Heilo (Ned. Herv. Kerk). - In: Het Orgel, 23 Jaargang No. 8, Mei 1926.
  • Bij de foto's / Jan Jongepier. - In: Het Orgel, jrg. 63 nr. 10, oktober 1967.
  • Vakantie. - In: De Orgelvriend, jrg. 15 nr. 7/8, juli/augustus 1973.
  • Klinkend langs de duinvoet : kerkelijke bouwkunst, orgels en klokken in Heiloo, Egmond, Bergen en Schoorl / Co Groenewoud. - Schoorl: Uitgeverij Pirola, 1987.
  • Orgelbeschrijvingen door George Hendricus Broekhuyzen Senior (handschrift ca 1850-1862) : Deel II (commentaar) (letters A-K) / Arend Jan Gierveld. - Amsterdam : Vereniging voor Nederlandse Muziekgeschiedenis, 1993. - (Bouwstenen voor een geschiedenis der toonkunst in de Nederlanden ; 5-1).
  • Het historische orgel in Nederland 1726 - 1769 / dr. Hans van Nieuwkoop (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1997. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 2).
Links https://www.hvheiloo.nl/witte-kerk/

Foto: Janco Schout. Datering: 3 May 2005.
Foto: Janco Schout
Foto: Janco Schout. Datering: 3 May 2005.
Foto: Janco Schout
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 16 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Janco Schout. Datering: 3 May 2005.
Foto: Janco Schout
Foto: Janco Schout. Datering: 3 May 2005.
Foto: Janco Schout
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 16 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Foto: G. Meyster. Datering: before 1960.
Foto: G. Meyster
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 16 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 16 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen