Spring naar content
Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Bild: Janco Schout. Datering: 9 May 2009.

Bild: Janco Schout

Warffum, Nederland (Groningen) - Kunstkerk Hogeland
Gemeinde: Het Hogeland
Region:Hunsingo
Adresse: Hoofdstraat 27, 9989 AM, Warffum

Beschreibung nr.: 1002454.
Orgelnummer "Groningen Orgelland": 181.

Gebaut von: S.A. Hempenius und Johannes Sporeman (1783)

JahrOrgelbauerOpusAktivität
1783 S.A. Hempenius  Neubau
1783 Johannes Sporeman  Neubau
1876 L. van Dam & Zonen  Übersetzung
1906 Martin Vermeulen  Übersetzung
1949 firma Johann Reil  Vergrößerung
1958 firma Johann Reil  Umbau
ca. 1965 L.F. Talstra  Verschiedene Tätigkeiten
1979 Mense Ruiter Orgelmakers  Restaurierung
2008 Orgelmakerij Reil  Restaurierung

  • Het orgel in de Gereformeerde Kerk te Warffum werd in 1783 gemaakt door S.A. Hempenius in samenwerking met Johannes Sporeman voor de dorpskerk in Hijlaard. De firma Van Dam plaatste het in 1876 in de Gereformeerde Kerk te Alphen aan den Rijn. Van Dam schoof al het pijpwerk een toon op, en maakte voor iedere stem een nieuwe pijp voor de C-groot. In 1906 is het orgel door Martin Vermeulen uit Woerden in Warffum geplaatst achter een nieuw front, en met een nieuwe klaviatuur. Het instrument had toen één manuaal met negen stemmen en aangehangen pedaal.
  • De firma J. Reil breidde het orgel in 1949 uit met een tweede klavier met vier stemmen en een vrij pedaal met een Subbas 16'. Het tweede klavier was uitgevoerd als Nevenwerk, maar het werd bij nieuwe werkzaamheden door Reil in 1958 als Bovenwerk geplaatst. Op de beide zijtorens hadden oorspronkelijk ornamenten gestaan, maar deze zijn rond 1955 vervangen door twee bazuinblazende engelen, afkomstig uit de Noorderkerk in Drachten.
  • Organist van de kerk L.F. Talstra herstelde in de jaren zestig de deling van de Trompet, en maakte een transmissie voor een Klaroen 4' op het pedaal. Mense Ruiter restaureerde het geheel in 1979. Het orgel is in die tijd ook opnieuw geschilderd in lichtbruin met goud en groen.
  • In 2007 startte de firma Reil met een nieuwe restauratie. Het orgel verkeerde in slechte staat en was met moeite bespeelbaar te houden. De restauratie duurde ruim een jaar. Het bovenwerk uit 1949 is verwijderd. Het vrije pedaal is opnieuw aangelegd. De dispositie uit 1906 werd gehandhaafd. Op 13 en 14 december 2008 kon het orgel weer in gebruik worden genomen.
  • Het kerkgebouw is na een laatste dienst op 2 februari 2020 buiten gebruik gesteld. Het gebouw is verkocht aan een particulier, die er een culturele bestemming aan heeft gegeven onder de naam Kunstkerk Hogeland.

Kurze Übersicht der Orte, an denen die Orgel gestanden hat
1783HijlaardDorpskerk
1876Alphen aan den RijnGereformeerde Kerk
1906WarffumGereformeerde Kerk

Technische Daten
Anzahl Register pro Manual
- Hoofdwerk9
- Pedaal1
Gesamtzahl der Stimmen10
TastentrakturMechanical
RegistertrakturMechanical
Windlade(n)Slider chests
Tonhöhea' = 444 Hz
TemperaturEqual temperament
Winddruck67 mm

Disposition
Hoofdwerk (C-f''', geteilt zwischen bes°/b°): Bourdon 16' (discant), Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur II-III sterk, Trompet 8' (B/D).
Pedaal (C-d'): Subbas 16'.
Koppeln: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Bovenwerk.

Gemischte StimmeZusammensetzung
Mixtuur II-III sterk C: 1' - 2/3'. c°: 2' - 1 1/3'. c': 2' - 1 1/3' - 1'. f'': 4' - 2 2/3' - 1'.
Übrige dispositiondaten
Mehrere dispositionen
  • De dispositie luidde in Hijlaard:
    Manuaal (C-f'''): Bourdon 16', Holpyp 8', Praestant 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur II-III sterk, Trompet 8'.

  • De dispositie luidde van 1949 tot 2008:
    Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur II-III sterk, Trompet 8'.
    Bovenwerk (1949): Quintadena 8', Roerfluit 4', Nachthoorn 2', Sexquialter II sterk.
    Pedaal: Subbas 16', Klaroen 4' (transmissie).
    Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Bovenwerk.

Literatur
  • Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de Provincie Friesland, Groningen en Elders aangetroffen worden / Nicolaas Arnoldi Knock. - Nieuwe uitgave. - Sneek: Boeijenga, 1968. - Herdruk van het boekje uit 1788.
  • Het Groninger orgelbezit van de reformatie tot de romantiek II : Oude kerkorgels in de provincie Groningen, geplaatst na 1840 / Frans Talstra. - Stichting Oude Groninger Kerken, Publicatie 27, april 1982.
  • Het Groninger orgelbezit van Adorp tot Zijldijk : deel I Hunsingo / Jaap Brouwer, Dirk Molenaar, Adolph Rots, Frans Talstra, Victor Timmer. - Leens : Stichting Groningen Orgelland, 1994. - (Publicatie van de Stichting Groningen Orgelland ; 15).
  • Dit fraaije werkje... 't örgel van Waarvum : Over de geschiedenis van het orgel in de Gereformeerde kerk te Warffum / Dirk Bakker. - Heerde : Orgelmakers Reil, 2008.
  • Orgelbouw in kort bestek : Warffum, Gereformeerde Kerk / Jaap Brouwer. - In: De Orgelvriend, jrg. 51 nr. 6, juni 2009.
  • Orgelbouwnieuws : Warffum, Gereformeerde Kerk / Willem Jan Cevaal. - In: NoteBene, jaargang 2, nr. 7/8, juli/augustus 2009.
  • Het Groninger Orgelbezit van Adorp tot Zijldijk : deel VI Aanvullingen 1994-2009 / Jaap Brouwer, Dirk Molenaar, Victor Timmer. - [S.l.] : Stichting Groningen Orgelland, 2009. - (Publicatie van de Stichting Groningen Orgelland ; 29).
  • Het historische orgel in Nederland 1902 - 1910 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2010. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 14).
Weblinks https://reil.nl/orgels/gereformeerde-kerk/

Bild: Michiel van 't Einde. Datering: 12 August 2009.
Bild: Michiel van 't Einde
Bild: Janco Schout. Datering: 9 May 2009.
Bild: Janco Schout
Bild: Michiel van 't Einde. Datering: 12 August 2009.
Bild: Michiel van 't Einde
Bild: Janco Schout. Datering: 9 May 2009.
Bild: Janco Schout
Bild: Janco Schout. Datering: 9 May 2009.
Bild: Janco Schout
Bild: Janco Schout. Datering: 9 May 2009.
Bild: Janco Schout