Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Harderwijk, Nederland (Gelderland) - Grote Kerk of Onze Lieve Vrouwekerk
Gemeinde: Harderwijk
Region:Veluwe
Adresse: Kerkplein 1, 3841 EC, Harderwijk
Website: http://www.grotekerkharderwijk.nl/
Beschreibung nr.: 1001991.
Gebaut von: Builder unknown (1531)
Verwoest bij instorting toren (1797)
Reeds in 1508 wordt vermeld dat er een orgel is in Harderwijk. In 1531 werd dit orgel aan de Minnebroeders in de stad geschonken. In de Onze Lieve Vrouwekerk werd een nieuw orgel gebouwd. De bouwer is onbekend, evenals het exacte bouwjaar. Als bouwers worden Hendrik Niehoff, Jan van Covelen en Hans Graurock als mogelijk gezien. De Nijmeegse bouwer Kiespenninck voerde een herstelling uit in 1608/1609, waarna het instrument door Sweelinck is gekeurd. De bouwers Galtus Germersen en Germer Galtussen voerden in 1632 een reparatie met uitbreiding uit. In 1645 plaatste Galtus Germersen een Vox Humana en een Sexquialter bij. Het orgel werd in het jaar 1723 door Franz Casper Schnitger verplaatst naar de torenwand. Ook nu werd de dispositie gewijzigd. Uit het bestek kan echter worden opgemaakt dat hij een vrijwel nieuw orgel bouwde met onderdelen uit het oude. Franz Casper werkte in 1727 nogmaals aan het orgel. Hij versierde het front met nieuw snij- en schilderwerk, en verving de Vox Humana. Hij breidde het orgel uit tot een instrument met 26 stemmen, verdeeld over twee manualen en een vrij pedaal. De dispositie van dit instrument is hier vermeld. Door Hinsz werd in 1771 een schoonmaak- en herstelbeurt uitgevoerd, omdat veel pijpen niet meer spraken door het stof. Daarna bleef het instrument ongemoeid, totdat op 28 januari 1797 om tien uur 's morgens de toren instortte, en het orgel volledig verwoest werd. Pas in 1827 kon een nieuw instrument in gebruik worden genomen, gebouwd door Jonathan Bätz.
Technische Daten
Disposition
Ondermanuaal (C-c'''): Prestant 16', Octaaf 8', Octaaf 4', Super Octaaf 2', Grote Scharp IV sterk, Basson 16'.
Bovenmanuaal (C-c'''): Fluit Does 8', Prestant 4', Quint 3', Speelfluit 3', Principaal 2', Praestantquint 1 1/2', Ruyschpijp II sterk, Mixtuur IV-VI sterk, Trompet 8', Vox Humana 8' - 1727.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Principaal 8', Rhoerquint 6', Prestant 4', Nagthoorn 2', Grote Ruyschpijp II sterk, Mixtuur VI sterk, Bazuin 16', Trompet 8', Cornet 2'.
Harderwijk, Nederland (Gelderland) - Grote Kerk of Onze Lieve Vrouwekerk
Gemeinde: Harderwijk
Region:Veluwe
Adresse: Kerkplein 1, 3841 EC, Harderwijk
Website: http://www.grotekerkharderwijk.nl/
Beschreibung nr.: 1001991.
Gebaut von: Builder unknown (1531)
Verwoest bij instorting toren (1797)
| Jahr | Orgelbauer | Opus | Aktivität | 1531 | Builder unknown | Neubau | 1609 | Albert Kiespenninck | Restaurierung | 1632 | Galtus Germersen | Restaurierung und Vergrößerung | 1632 | Germer Galtussen | Restaurierung und Vergrößerung | 1645 | Galtus Germersen | Vergrößerung | 1723 | Franz Casper Schnitger | Umbau | 1727 | Franz Casper Schnitger | Vergrößerung | 1771 | Albertus Anthonie Hinsz | Verschiedene Tätigkeiten |
Reeds in 1508 wordt vermeld dat er een orgel is in Harderwijk. In 1531 werd dit orgel aan de Minnebroeders in de stad geschonken. In de Onze Lieve Vrouwekerk werd een nieuw orgel gebouwd. De bouwer is onbekend, evenals het exacte bouwjaar. Als bouwers worden Hendrik Niehoff, Jan van Covelen en Hans Graurock als mogelijk gezien. De Nijmeegse bouwer Kiespenninck voerde een herstelling uit in 1608/1609, waarna het instrument door Sweelinck is gekeurd. De bouwers Galtus Germersen en Germer Galtussen voerden in 1632 een reparatie met uitbreiding uit. In 1645 plaatste Galtus Germersen een Vox Humana en een Sexquialter bij. Het orgel werd in het jaar 1723 door Franz Casper Schnitger verplaatst naar de torenwand. Ook nu werd de dispositie gewijzigd. Uit het bestek kan echter worden opgemaakt dat hij een vrijwel nieuw orgel bouwde met onderdelen uit het oude. Franz Casper werkte in 1727 nogmaals aan het orgel. Hij versierde het front met nieuw snij- en schilderwerk, en verving de Vox Humana. Hij breidde het orgel uit tot een instrument met 26 stemmen, verdeeld over twee manualen en een vrij pedaal. De dispositie van dit instrument is hier vermeld. Door Hinsz werd in 1771 een schoonmaak- en herstelbeurt uitgevoerd, omdat veel pijpen niet meer spraken door het stof. Daarna bleef het instrument ongemoeid, totdat op 28 januari 1797 om tien uur 's morgens de toren instortte, en het orgel volledig verwoest werd. Pas in 1827 kon een nieuw instrument in gebruik worden genomen, gebouwd door Jonathan Bätz.
Technische Daten
| Anzahl Register pro Manual | |
| - Ondermanuaal | 6 |
| - Bovenmanuaal | 10 |
| - Pedaal | 10 |
| Gesamtzahl der Stimmen | 26 |
| Tastentraktur | Mechanical |
| Registertraktur | Mechanical |
| Windlade(n) | Slider chests |
Disposition
Ondermanuaal (C-c'''): Prestant 16', Octaaf 8', Octaaf 4', Super Octaaf 2', Grote Scharp IV sterk, Basson 16'.
Bovenmanuaal (C-c'''): Fluit Does 8', Prestant 4', Quint 3', Speelfluit 3', Principaal 2', Praestantquint 1 1/2', Ruyschpijp II sterk, Mixtuur IV-VI sterk, Trompet 8', Vox Humana 8' - 1727.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Principaal 8', Rhoerquint 6', Prestant 4', Nagthoorn 2', Grote Ruyschpijp II sterk, Mixtuur VI sterk, Bazuin 16', Trompet 8', Cornet 2'.
| Übrige dispositiondaten | |
|---|---|
| Hess (1774) |
Het Orgel in de Groote-Kerk (Harderwyck), met twee Hand-Clavieren en een Vry Pedaal, heeft 26 stemmen. OnderManuaal, 6 stemmen: Praestant 16', Octaav 8', Octaav 4', Super Oct. 2', Grote Scharp 4 st. en Basson 16'. BovenManuaal, 10 stemmen: Fluitdous 8', Praestant 4', Principaal 2', Quint 3', Spitsfluit 3', Quint 1 1/2', Ruyschpyp 2 st., Mixtuur 4-6 st., Trompet 8' en Voxhuman. 8'. Pedaal, 10 stemmen: Subbas 16', Principaal 8', Praestant 4', Nagthoorn 2', Gr. Ruyschp. 2 st., Rhoerquint 6', Mixtuur 6 st., Bazuyn 16', Trompet 8' en Cornet 2'. Dit Orgel heeft 6 Blaasbalgen, 3 Afsluitingen en een Tremulant. Ao. 1723 is dit Werk eerst zonder Pedaal vervaardigt door den Zoon van den beroemde A: Schnitger, Ao. 1727 door den zelver verder volbragt zo als het voor tegenwoordig is. De Examinatoren waaren Louis des Millevilles Organist in 's Bosch, en ... Ramp Org. te Zutphen. |
| Mehrere dispositionen |
De dispositie omstreeks 1560 was als volgt: Hoofdwerk (Contra-F - a''): Prestant 8', Octaaf 4', Mixtuur, Scherp. Bovenwerk (Contra-F - a''): Roerfluit 8', Quintadeen 8', Fluit 4', Nasard 2 2/3', Gemshoorn 2', Sifflet 1', Tertscimbel, Trompet 8', Schalmei 4'. Aangehangen pedaal. Tremulant over het gehele orgel. |
| Literatur |
|
| Weblinks |
http://www.grotekerkharderwijk.nl/?pagina=orgel |