Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 16 July 2016.

Foto: Michiel van 't Einde

Lottum, Nederland (Limburg (Nederlands)) - Kerk van de Heilige Gertrudis
Gemeente: Horst aan de Maas
Adres: Veerweg 6, 5973 NS, Lottum

Beschrijving nr.: 1001478.

Gebouwd door: Verschueren Orgelbouw (2004) - opus 1093
Het orgel bevat ouder materiaal: Pijpwerk uit 1881 van Rudolph Randebrock

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1881 Rudolph Randebrock  nieuwbouw
1925 Gebroeders Vermeulen  ombouw
1940 Gebroeders Vermeulen  diverse werkzaamheden
1947 Gebroeders Vermeulen  nieuwbouw
1952 Verschueren Orgelbouw265 ombouw
2004 Verschueren Orgelbouw1093 reconstructie

  • In 1881 leverde de Duitse bouwer Rudolph Randebrock een tweeklaviers orgel aan de Sint Gertrudiskerk te Lottum. Het instrument was voorzien van Hahnenladen, een windladesysteem dat door Randebrock zelf was ontwikkeld. Er waren echter veel problemen mee, waarop de firma Vermeulen uit Weert het orgel in 1925 ombouwde tot een pneumatisch kegelladenorgel. De dispositie wijzigde men nauwelijks, maar wel intoneerde Vermeulen alles opnieuw. Ook werd de omvang van manualen en pedaal vergroot. In 1940 is door Vermeulen het pijpwerk van de Subbas en Violon van het pedaal vernieuwd. Gedurende de Tweede Wereldoorlog werden verschillende meubelstukken uit de kerk opgeslagen, waaronder het binnenwerk van het orgel.
  • Op 23 november 1944 werd het kerkgebouw verwoest door oorlogsgeweld, en ook de orgelkas en een deel van het pijpwerk gingen verloren. In de noodkerk plaatste Vermeulen in 1946-1947 een tijdelijk orgel, opgebouwd uit het resterende materiaal. De firma Verschueren bouwde in 1952 het bestaande noodorgel van de volledig om. Adviseur was dr. E. Bruning. Op 10 februari 1952 werd het orgel in gebruik genomen.
  • In 2002 startte Verschueren met een reconstructie van het oorspronkelijke werk van Randebrock, welke in de zomer van 2004 was voltooid. Bij deze reconstructie was Rogér van Dijk als adviseur aangesteld. Bij de vervaardiging van het nieuwe pijpwerk is gebruik gemaakt van voorbeelden uit nog bestaande Randebrock-orgels. Het ontwerp van de kas en de registerknoppen is gemaakt aan de hand van een voorbeeld uit Heddinghausen. De klaviatuur is afgeleid van die van het Friedrich Meyer-orgel in de Sint Josephkerk in Utrecht. Op 28 juli 2004 is het orgel gekeurd.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal I8
- Manuaal II4
- Pedaal2
Totaal aantal stemmen14
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 446 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk74 mm

Dispositie
Manuaal I (C-f'''): Bordun 16', Principal 8' - 1881/2004, Hohlflöte 8', Gamba 8', Octav 4' - 1881, Gedacktflöte 4' - 1881/2004, Mixtur 1-2-3 fach (2') - 1881, Trompete 8'.
Manuaal II (C-f'''): Lieblich Gedackt 8', Salicional 8', Flauto Traverso 4', Flageolet 2'.
Pedaal (C-d'): Subbass 16', Violon 8'.
Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I.

VulstemSamenstelling
Mixtur 1-2-3 fach C: 2'. c°: 2 2/3' - 2'. c': 4' - 2 2/3' - 2'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De oorspronkelijke dispositie van het Randebrock-orgel luidde:
    Manual (C-f'''): Bordun 16', Principal 8', Hohlflöte 8', Gamba 8', Octav 4', Gedacktflöte 4', Harmonische Progression 1-2-3 fach, Trompete 8'.
    Positiv (C-f'''): Lieblich Gedackt 8', Salicional 8', Flauto Traverso 4'.
    Pedal (C-d'): Subbaß 16', Violon 8'.
    Manualkoppel, Pedalkoppel, 3 Sperrventile.

  • De dispositie van na de werkzaamheden door Vermeulen (1924-1926) was:
    Hoofdwerk (C-g'''): Bourdon 16', Prestant 8', Open Fluit 8', Bourdon 8', Saliconaal 8', Octaaf 4', Mixtuur I-II-III sterk, Trompet 8'.
    Zwelwerk (C-g'''): Holpijp 8', Gamba 8', Voix Celeste 8' (c°-g'''), Zachte Fluit 4', Basson-Hobo 8'.
    Pedaal (C-f'): Subbas 16', Violon 8', Gedektbas 8'.
    Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Manuaal I - Manuaal II 16', Manuaal I - Manuaal II 4', Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II.

  • De dispositie luidde van 1952 tot 2002:
    Manuaal I (C-g'''): Prestant 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Gedektfluit 4', Kwint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur I-II-III sterk, Hobo 8'.
    Manuaal II (in zwelkast) (C-g'''): Salicionaal 8', Holpijp 8', Prestant 4', Fluit 4', Nachthoorn 2', Sesquialter II sterk, Clarinet 8', Tremolo.
    Pedaal (C-f'): Subbas 16', Octaafbas 8', Gedektbas 8' (unit), Prestantbas 4' (unit).
    Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Manuaal I - Manuaal II 16', Manuaal I - Manuaal II 4', Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Pedaal - Manuaal II 4'.
    Speelhulpen: Automatisch pianopedaal, 1 vrije combinatie, 4 vaste combinaties (p - mf - f - tutti), Tongwerken af.

Literatuur
  • Plechtige inwijding van het nieuwe orgel in de Parochiekerk "H. Maria Geboorte" te Blitterswijk op Zondag 10 februari 1952.
  • Orgels gebouwd door de fa. L. Verschueren c.v. Heijthuijsen in het tijdvak 1951 - 1956. - [Heijthuijsen] : [fa. L. Verschueren c.v.], [1956].
  • Orgelbouwnieuws : Lottum, R.-K. Sint-Getrudiskerk / Rogér van Dijk [red.]. - In: De Orgelkrant, jrg. 7 nr. 4, april 2002.
  • Een droom wordt werkelijkheid : Historie en restauratie van het Randebrock Orgel R.K. Kerk H. Gertrudis te Lottum. - Lottum : Comité Randebrock Orgel, 2004.
  • Orgelbouwnieuws : Lottum, R.-K. Sint-Getrudiskerk / Rogér van Dijk [red.]. - In: De Orgelkrant, jrg. 10 nr. 3, maart 2005.
Opnamen Rob Waltmans bespeelt de orgels van de H. Petruskerk te Roggel, de H. Gertrudiskerk te Lottum, de H. Moeder Annakerk te Heerlen / Rob Waltmans. - Heuvelland Sound Centre Berg en Terblijt (CD). - 2006.
Links https://www.verschuerenorgelbouw.nl/opus1093.html

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 16 July 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 16 July 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 16 July 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 16 July 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 16 July 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 16 July 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 16 July 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Situatie van 1952 tot 2004. Foto: Verschueren Orgelbouw. Datering: 1952.
Foto: Verschueren Orgelbouw
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 16 July 2016.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 16 July 2016.
Foto: Michiel van 't Einde